Page 299 - Nhân Vật Lịch Sử Tiêu Biểu
P. 299
đế xét xử những người tô chức khởi nghĩa. Tại cuộc xử án, Nguyễn
Thái Học đã bình thản nhận tất cả trách nhiệm về mình và biện
luận cho hành động chính đáng của những người yêu nước. Mặc dù
ông đưa ra lòi lẽ đầy thuyết phục nhưng do bản chất độc ác của chủ
nghĩa thực dân, chúng đã quyết định tủ hình Nguyễn Thái Học
cùng 12 yếu nhân khác của Việt Nam Quốc dân đảng. Sau ngày bị
kết án, Nguyễn Thái Học viết hai bức thư1 gửi Hạ nghị viện Pháp và
Toàn quyển Đông Dương, khẳng định cuộc đấu tranh “để bênh vực
Tô quốc tôi đương bị chiếm và dân tộc tôi đương ở cảnh gian nguy”
là chính nghĩa và yêu cầu viên Toàn quyển Pháp “đừng ra lệnh ném
bom hay đốt phá những làng vô tội như vừa mới làm”. Ngày 17
tháng 6 năm 1930, thực dân Pháp đã đưa Nguyễn Thái Học và
những đồng chí của ông lên Yên Bái đê hành hình.
Cuộc khỏi nghĩa của Việt Nam Quốc dân đảng bị kẻ thù dập
tắt nhanh chóng. Thất bại đó biểu lộ tính chất không vững chắc,
non yếu của phong trào tư sản. Mặc dù th ất bại, nhưng cuộc khởi
nghĩa vũ trang của Việt Nam Quốc dân đảng do Nguyễn Thái Học
khởi xướng đã có tác dụng cổ vũ tinh thần yêu nước và chí căm thù
giặc của nhân dân ta. Tấm gương hy sinh quả cảm của Nguyễn
Thái Học và các đồng chí của ông đã góp phần tô thắm thêm
truyền thống anh hùng, bất khuâ't chông ngoại xâm của người dân
Việt Nam.
Phó Đức Chính
Phó Đức Chính là một trong những yếu nhân của Việt Nam
Quốc dân đảng. Quê ông ở làng Đa Ngưu, huyện Văn Giang, tỉnh
Hưng Yên. Ong sốm có môi quan hệ với Nam Đồng thư xã và trỏ
thành một trong những sáng lập viên của Việt Nam Quốc dân
dáng. Do hoạt động hăng hái nên uy tín của ông trong đảng rất cao.
1. Hai bức thư in trong sách Việt Nam Quốc dân đảng trong lịch sử
cách mạng Việt Nam, Nxb. Khoa học xã hội, 2005, tr. 261 - 264.
3 0 1
