Page 270 - Nhân Vật Lịch Sử Tiêu Biểu
P. 270
Đe đặc biệt ghi công chiến thắng đó, vua Thiệu Trị còn phong tặng
cho ông tước Tráng Liệt tử võ công được khắc vào một tấm bia ở Võ
Miếu (Hue). Trưỏc khi m ất, vua Thiệu Trị trao cho ông chức Phụ
chính đại thần giúp vua mới là Tự Đức còn trẻ tuổi. Năm 1850, ông
được cử làm Kinh lược sứ, thay m ặt vua Tự Đức trông nom công
việc 6 tỉnh Nam Kỳ. Nhận trọng trách vua giao, ông làm việc cần
mẫn và sáng tạo. Ngoài việc chỉ đạo làm thủy lợi, đắp đê thu được
kết quả to lớn, ông còn chiêu tập được hơn 10.000 lưu dần khai
khẩn ruộng hoang, lập được trên 100 ấp 1 ở Nam Kỳ. Ghi nhận
thành tích đó, vua Tự Đức ban cho ông chiếu khánh bằng vàng có
khắc bổn chữ: “Liêm, Bình, cần , Cán”.
Giữa lúc công việc ở Nam Kỳ đang tạm ổn định và Nguyễn Tn
Phương vê Huê để trình bày kê hoạch đối với biên giới Tây Nam
thì một biến cô' lớn xảy ra. Chiều ngày 31 tháng 8 năm 1858, liên
quân Pháp - Tây Ban Nha dàn trận ở cửa biển Đà Nẳng với ý đồ
chuẩn bị tiến công chớp nhoáng đánh chiếm Đà Nẳng, sau đó đánh
thẳng ra kinh đô Huế. Trước hành động của quân giặc, quan trấn
thủ Đà Nẵng là Trần Hoàng chỉ huy 2.000 quân ở đây vẫn án binh,
chò lệnh của triều đình. Ngày 1 tháng 9, quân Pháp nổ súng đánh
Đà Nẵng. Cuộc chiến đấu của quân dân ta bắt đầu. Quân và dân
Quảng Nam - Đà Nẵng anh dũng đương đầu với liên quân Pháp -
Tây Ban Nha gồm 2.000 quân và 14 tàu chiến có trang bị vũ khí
hiện đại2 do Rigôn Đờ Giơnuiy chỉ huy. Mặc dầu trước đó triều
đình nhà Nguyễn đã có sự bố phòng ỏ Đà Nẵng và khi quân giặc
tiến công, quân dân ta dũng cảm chặn đánh địch, nhưng rồi diễn
biến chiến trận lại bâ't lợi cho phía ta, bởi đây là lần đầu tiên ta
phải đối đầu với một kẻ địch hoàn toàn khác, chúng vượt xa ta về
1. Xem Nguyễn Đức Hùng: Danh tướng Việt Nam, Nxb. Thanh niên,
Hà Nội, 2000, tr. 79.
2. Xem Viện Lích sử quân sự Việt Nam: Việt Nam - Những sự kiện
quân sự thế kỷ XIX, Nxb. Quân đội nhân dân, Hà Nội, 1999, tr. 161.
2 7 2
