Page 62 - Xã Hội Việt Nam Thế Kỷ XVII
P. 62
Ban Nha, khi nào ánh nắng vào, thuyền sáng nhoáng làm
mắt bị chói không đượng nổi. Nhưng thuyền ngự có nhiễu
vàng dát, bên trong khoang có ít nhiều chỗ mạ vàng; tất cả
các mái chèo của những chiếc thuyền này đều mạ (? sơn)
vàng. Thuyền nào cũng có mui che, Ví phủ lên trên để che
ánh nắng gay gắt; có những thứ chiếu cói to đan rất khéo,
chống lên nhiều con sào và buộc vào những sào ấy bằng dây
tơ. Những thuyền của các vương thân đại thần, thái giám
cũng được trang hoàng ít nhiều tùy theo sự chủ nhân những
chiếc thuyền này tiêu vào đấy nhiều hay ít. Thuyền cũng có
cột và buồm nhưng tôi chỉ thấy họ dùng chèo thôi. Chính
vậy bọn chân sào vì lòng tự ái không bao giờ bỏ tay chèo, tuy
nhiều khi gió thuận, thổi từ đằng lái lên; họ không muốn đức
vua và các thuyền rồng chịu nguy hiểm vì sức gió, chỉ khi nào
họ thi bơi, họ mới giương buồm lên mà thôi.
(Trang 99- 103)
Tết Nguyên đán của người Bắc kỳ
... Tôi bắt đầu nói đến Tết long trọng nhất của người
Đàng Ngoài họ gọi là tết Nguyên đán. Mười lăm hôm trước
khi hết năm, có phiên chợ miễn thuế (foire íranche) mở
khắp trong xứ ai cũng được phép đem hàng tốt hạng nhất
ra bày bán; (bày bán thế mà) cũng không làm mất những
phiên chợ thường. Những lái bạn ở khắp các nơi kéo đến,
hy vọng bán được nhiều hàng vì họ tin chắc rằng không có
ai, dù khốn nạn nghèo túng đến đâu mà không đem tiền đến
mua thức gì. Quý tộc, dân dã, giàu nghèo mỗi người theo sức
mình cũng muốn tiêu tiền; hàng đem đến tuy có đắt, người
mua tuy có nghèo nhưng không ai là không muốn nhân dịp
đầu năm trang hoàng bằng một vật gì mới và lạ. Vì suốt năm
63