Page 57 - Xã Hội Việt Nam Thế Kỷ XVII

Trong cung thành còn có một đạo quân hơn năm vạn
người đóng trại để hộ vệ vua tùy lúc cần đến, có hơn năm
trăm voi nuôi dùng vào việc chiến trận hay để phô trương,
phải luyện tập luôn cho voi để giải trí cho...? (on fait faire
très-souvent lexercice par divertissement). Ngoài ra còn
có vô số bọn nô bộc để làm những việc ti tiện trong cung,

không kể những người có quyển chỉ huy hay đốc suất lại còn
đông hơn nữa.

Cách tiếp rước sứTàu

Khi đức vua vi hành, trông giá ngự rất lộng lẫy và uy
nghiêm vào mấy ngày trong một năm, hoặc để đi trước đón
đường tiếp rước sứ thẩn Trung Hoa. Tất cả các quan đại thần,
đoàn đi tùy giá, bên văn ban cũng như võ bị, ai nấy đeo dẫu
hiệu của bộ mình và có rất đông thuộc hạ mang chế phục

riêng. Lại còn rất nhiều các quan khác nữa cả văn lẫn võ,
mặc sức phục rất đẹp, trong số này có nhiều ông chưa được
bổ vào phụng sự đức vua nhưng cũng đến chầu chực và khoe
khoang được chú ý hơn những kẻ địch của mình để hòng
tiến thân và thành tựu, làm tăng vẻ lộng lẫy và uy nghiêm
của long giá lên.

Trang phục của bọn tiểu đồng nhất là của binh lính, bộ
binh và kỵ binh hợp thành một cảnh sắc huy hoàng và rực rỡ
mà ít bậc quân vương gây ra được. Mỗi một đội có một bình
phục riêng áo khác màu với đội khác. Binh khí mà mỗi người
mang trong những dịp này giáo trường, trường thương, tên,

súng hỏa mai, yển nguyệt đao, đoản đao, thương hay siêu
đao múa cả hai tay đều trơn tru và sáng nhoáng, có dát vàng,
dát bạc, hay nạm ngà..

(1) Xem đoạn Thủy quân tiểp dưới đây.

58