Page 58 - Xã Hội Việt Nam Thế Kỷ XVII
P. 58
Thủy quân cũng không kém lộng lẫy. Trên kia tôi đã
nói đến số, đến sự đẹp đẽ, đến đặc tính và binh khí của các
thuyền chiến; nhưng nói như thế sẽ rất ít nếu tôi không nói
cách dùng những thuyền ấy khi vua đồng ý với chúa, phải
đem một đoàn thuyền chiến đi đón sứ Trung Hoa, và dàn
thuyền ra thành thế trận trên sông để sứ Tàu giải trí. Sự tiếp
rước này rất linh đình và xán lạn. Trong lúc tiếp kiến đầu
tiên, vua và chúa mặc triều phục theo lối Tần và đi hia, mũi
nhọn vênh lên như mũi những chiếc thuyền nhỏ và đội một
thứ mão trông rất kỳ khôi. Vua và chúa quỳ lễ bốn lễ và vái
một vái dài bái nhận sắc thư của vua Tàu do sứ thần mang
đến và giao cho. Đi đâu sứ thần cũng ở bên phải vua và đứng
làm người đại diện của hoàng đế, được các đình thần bái
mạng. Lễ tiếp nghênh xong rổi thì sứ thẩn được thù tiếp như
người thường nhưng vì ông ta là người ngoại quốc vẫn được
tôn trọng như một đường quan.
Một cuộc vui được diễn ra, để nghênh tiếp sứ thẩn Trung
Hoa là một cuộc sắp các thuyền chiến thành hàng năm chiếc
một, hàng nọ cách hang kia đểu nhau, thuyên sau nối thuyền
trước thành nhiều dãy dài, được trang điểm rất đẹp đẽ. Hai
bên bờ sông, trên suốt một quãng dài mấy dặm, có dựng
nhiều cột trên cắm cờ màu sắc khác nhau gió luôn luôn làm
phấp phới. Các đội bộ binh đóng khắp nơi chỗ này gióng
trống, chỗ kia đánh thanh la, có chỗ thổi sáo thổi kèn để
đáp lại. Lúc sứ thần sắp đến, quân lính hoan hô vang trời,
bắn một loạt súng hỏa mai và thần công để chào; lúc sứ Tàu
ở dưới thuyền lên bộ, bọn thuyền thủ bỏ mái chèo tay cầm
súng và đợi cho thuyền chiến bắn súng thán công xong, cũng
bắn một loạt súng hỏa mai để tỏ dấu vui mừng và hoan hỉ.
59