Page 65 - Xã Hội Việt Nam Thế Kỷ XVII

Bọn trai trẻ thì suốt đêm đi chơi, nhảy hát chẳng sợ hãi

gì cả, vào mọi nhà chúc mừng năm mới để lấy thưởng. Được
tiền thì họ giữ lấy để tiêu dùng suốt trong dịp Tết.

Trong dịp này ai đi bè đi sông cũng đặt bàn thờ tiên sư ở
đàng lái thuyền khấn nguyện ngài che chở cho và dâng cúng
nến hương và nhiều lễ vật khác nữa.

Sau lúc giao thừa là lúc năm mới bắt đầu thì không ai
được phép đóng cửa, ngõ vì ông bà ông vải hôm ấy về, họ
phải sắp sẵn giường chiếu, họ cho rằng các cụ đi đường mệt
lắm và cẩn phải nghỉ ngơi chút ít. Họ rất chăm nom đến các

cụ, sợ rằng các cụ không thích nằm lại muốn ngồi, họ trải
lên sàn nhà lau chùi rất sạch sẽ một chiếc chiếu hẹp; họ lại
sắp sẵn một đôi guốc hoặc một đôi dép đế to bên cạnh một
be nước để gẩn cửa vào để các cụ rửa chân (người Bắc kỳ
thường đi đất, không có ao để rửa chân, thì ở bậc cửa có be
nước họ dùng rửa chân, giữ chân sạch sẽ và trơn tru mãi

đến lúc lên giường, guốc hay dép không có hai quai đa phần
có dây buộc luôn chung quanh ngón chân người nào cũng
dùng đi trong nhà sau khi đã rửa chân, hoặc khi đau yếu để
đi lại trong phòng). Họ còn thêm vào hai cáy mía để ông bà
ông vải có thiếu sức thì dùng để chống mà đi... Cúng ông

bà ông vải xong thì trong ba hôm tết họ không quét nhà, dù
nhà bẩn thỉu và đẩy rác rưởi...

Nhưng muốn xem một quang cảnh tò mò và đẹp đẽ nhất
thì phải vào hoàng thành. Sáng sớm mồng một, khắp bốn
góc thành phố và các vùng lân cận, ta nghe thấy ba cỗ thần
công bắn báo hiệu. Đức vua, thấy hiệu súng cởi bỏ y phục

ngài bận năm trước và ngày hôm qua tắm nước lạnh, tắm
xong bận hoàng bào mới và rực rỡ ra thiết triều tại đại điện,
các đại thẩn đã túc trực sẵn, các hoàng tử vào tung hô mạng
trước; tiếp đến các văn quan rồi mới đến các võ thần, các

66