Page 69 - Xã Hội Việt Nam Thế Kỷ XVII
P. 69
màu đen bóng nhoáng; đầu đội mũ, ngồi trên một cái kiệu có
phu mặc quần áo kiểu nhà chùa khiêng. Các sư đi theo liền
sau ngài, bận áo cà sa tốt và đẹp; cổ đeo tràng hạt bằng thủy
tinh nhiều màu lóng lánh. Trước hôm ấy, có một đạo binh rất
nhiều quân lính đến đóng giữa một cánh đồng rộng, đóng
đầy cho đến khi lễ xong. Khắp mọi phía có thiết lập nhiều
hương án thờ các tướng sĩ đã vì nước bỏ mình và đã đem lại
sự tự do cho xứ sở; để thờ cả hình ảnh những tướng giặc có
tiếng tăm ngày xưa đã hùng cứ và thống trị các vùng trong
xứ. Sáng ba mươi tết người ta dẫn ra đẫy những súc vật đã
nuôi béo và sẽ mổ để tế thần. Vị sư trưởng đi kiệu ra đấy; các
sư đi hàng đôi theo sau; rổi mới đến các quan cưỡi ngựa hoặc
ngồi voi, bận triều phục rực rỡ. Quân lính kéo đến rất có thứ
tự. Khi mọi người đã đến đông đủ, thì có tin vê' báo đức vua.
Loan giá liền rời khỏi điện, có tất cả đình thần đi theo. Đạo
ngự ra đến nơi thì dân chúng hoan hô vang trời; các pháp sư
và các quan liền bắt đầu khấn khứa ngay, vua lễ bốn lễ cúng
vong linh các tướng quân và các tướng giặc anh dũng. Ngài
cầm một cái cung và năm mũi tên bắn các nghịch vương nhà
Mạc; xong rồi, họ đốt hương, trầm và dâng lễ cúng; khấn các
bậc anh hùng đã quá cố che chở cho nhà nước được bình yên
và làm chơ tên nào có lòng bội phản, còn sống hoặc đã chết
rồi, tiệt đi và không có cách bén mảng đến gần biên thùy
nữa. Lễ xong thì bắn súng thần công và ba loạt súng trường.
Xong rồi thì quân lính tản mát ra khắp cánh đổng ngồi ăn
uống tự nhiên không suy nghĩ xem thịt các vật tế thần có
ngon, có chín và có dặm không. Họ ăn uống rất ngon lành,
xong rồi ai về nhà nấy, nghỉ ngơi chờ cho rã rượu hoặc đánh
bạc vui chơi hết cả buổi chiều. Thế là hết tết và ngày hôm sau
các nha, ty lại mở cửa làm việc. Cuối năm trước, ấn tín các sở
đã đem khóa cất một nơi; muốn các nha, ty lại mở cửa thì ấn
tín phải giao trả viên quan coi giữ.
70