Page 47 - Xã Hội Việt Nam Thế Kỷ XVII
P. 47
Lan. Thường thường họ mặc áo mỏng vì quanh năm nóng
bức trừ vài ngày rét buốt thôi. Họ không có lệ đánh phấn
nhưng họ nhuộm răng hết sức đen (đàn ông cũng vậy) vì
răng càng đen càng quý. Ngày xưa hổi còn nội thuộc nước
Tàu, đàn ông và đàn bà còn bới tóc ngược, chải có thứ tự
và bện bằng lông đuôi ngựa, trên trùm chiếc mão; nhưng
từ ngày họ được tự do, muốn tỏ rằng họ đã thoát ly và khác
ý kiến với người Trung Hoa, họ để tóc dài, phủ xuống vai,
không chải. Tóc càng đen, không buộc, dài và để hỗn độn
bao nhiêu lại càng được chuộng. Những đào kép hát, hát bội
thường để tóc như vậy, nhất là đào hát.
Đào nương rất nhiều và tập hát rẫt cẩn thận tuy không
bao giờ họ hát hết bài. Ca nhạc thường réo rắt ban đêm và
các ca nương thường làm bọn đàn ông mất ngủ... Người Âu
châu nào biết và hiểu tiếng, lại được tường âm nhạc bản xứ
chắc sẽ thích lời nói, giọng ca, điệu hát hơn là bọn nữ nhạc
của bên ta và chắc sẽ được khen là một người xét đoán vô
tình và không có dục vọng. Muốn được tiếng là tốt giọng
và hát hay, họ giữ gìn giọng hát cẩn thận đến nỗi đã hẹn hát
với ai, trong thời kỳ luyện tập, họ kiêng kỵ không đi lại với
chồng hay nhân ngãi, nhịn không ăn thịt vì sợ thịt làm sai,
hỏng mất tiếng. Nhưng họ rất chuộng một thứ ếch, thịt ăn
làm trong được giọng.
Họ kiếm được rất lắm tiền chỉ nhờ về nghề hát. Nếu được
đức vua nghe thấy giọng ca và nếu họ làm được ngài vừa ý thì
họ sẽ được tuyển vào đội nữ nhạc của vua. Nếu họ có nhan
sắc, ngoài giọng hát hay, họ sẽ được tuyển vào cung; nếu họ
sinh được con trai thì chẳng những họ sẽ được kính trọng
hơn, được thêm bổng lộc mà cậu con lại có hy vọng được lên
làm vua, như những ông hoàng khác...
Đàn ông không tốn tiền quần áo. Bọn dân dã suốt năm
đi đất và dùng một miếng vải che chỗ mà lễ nhượng bắt họ
48