Page 156 - Xã Hội Việt Nam Thế Kỷ XVII
P. 156
fecunda mua từ 27 đến 28 fackaer. Còn chiếc Galiote Bổ Đào
Nha thì chở đến đấy 12 hòm bạc và chừng 3.000 lạng hàng
hóa; số hàng này, người Bồ Đào Nha cũng bị ức hiếp như số
hàng trên chiếc mành kia.
Người Đàng Ngoài lại thừa dịp có người Hòa Lan đến
để đặt giá mua rẻ hơn các năm trước. Chiếc galiote lúc đi
mua được 350 tạ tơ và 10 tạ quế, mỗi tạ quế là 16 íackaer. Kể
thêm một chiếc thuyền nữa, hiệu là Navet, do các giáo sĩ Gia
tô Bồ Đào Nha ở Hải Nam phái đến, lúc về mua được 75 tạ
tơ. Cộng cả lại, thì người Bồ Đào Nha đã mua được 965 tạ
tơ. Chiếc Navet sau mang không đủ số bạc đến để mua tơ,
nhưng ở Kẻ Chợ có ba giáo sĩ Gia tô làm tay sai cho các Giáo
sĩ dòng Tên ở Áo Môn nhân có giữ lại của các thuyền buôn
Bồ Đào Nha đến từ trước được 12 hòm bạc, và đã dùng số
bạc này để mua những hàng bất thường. Hàng đem đến thì
bắt buộc phải bán rẻ ở Đàng Ngoài, đem như thế để giấu số
bạc chở lận đến. Có muốn được lãi thì phải trông mong vào
số hàng mua được mang về.
Chúng tôi được tin là một chiếc mành Trung Hoa chở 20
hòm bạc từ Nagasaki (Trường Kỳ) do hai quan trấn Nhật Bản
là Pheso Douno và Miyazaki Douno phái đến, đã ghé vào trong
một con sông ở Đảo giặc (ĩle des Pirates Roovers eiUand).
Ngày 27 tháng Tư. - Chúng tôi trở lên bộ, một số lớn bạc
còn lại trong thuyền.
Ngày 28 tháng Tư. - Chúng tôi được tin rằng chiếc mành
khách chúng tôi để lạc mất khi sang đây đã vào được sông
Possin, trên mành có chín người Hòa Lan, vài người khách
trú. Quan trấn hải tước hết trọng pháo, súng ống, đạn dược;
giữ chiếc mành lại mười ngày, xong rồi thả cho đi, chỉ bắt
giam viên hoa tiêu và hai người Hòa Lan vào ngục; còn bọn
khách trú trốn thoát hết. Viên hoa tiêu được tin rằng có một
chiếc thuyền buôn Hòa Lan trong hải phận ấy.
157
