Page 147 - Xã Hội Việt Nam Thế Kỷ XVII
P. 147
Mông 4 tháng Tư.- Chúng tôi rời làng Giang thực sớm, đi
ngược sông đến chỗ lị sở của quan trấn hải, cách làng Giang
chừng 8 dặm đất. Tối mịt chúng tôi mới tới nơi, được quan
trấn sai cả bát âm, đánh trống và đốt đuốc tiếp đón. Đồn có
hai trăm lính bồng súng cắm lưỡi lê sắp hàng theo dọc sông,
ở thuyền xuống, chúng tôi đi thẳng vào dinh quan trấn hải.
Dinh làm bằng tre, nhưng quan trấn hải cho bày đặt có nghi
vệ lắm và đứng giữa các thuộc tiêu, chúng tôi chào theo lối
Hòa Lan. Diễn văn bắt đầu.
Quan trấn rất mừng được đón tiếp chúng tôi, nhưng xin
lỗi rằng công đường thì chật hẹp và mời chúng tôi xuống ngủ
dưới thuyền chiến.
Chúng tôi đáp rằng: “Nhân được nghe các thân hữu Nhật
Bản ca tụng độ lượng và lòng nhân từ của quốc chủ không
những đã cho phép tất cả người các nước ngoài đến kiều cư
ở đây được buôn bán lại còn che chở và bảo vệ cho nên ông
trưởng hội chúng tôi ở bên Nhật, là người thay mặt Quận
vương xứ Hòa Lan lại là người thay mặt Ấn Độ Hòa Lan
thương hội và đứng chủ trương nền thương mại Hòa Lan ở
Nhật Bản, có phái chúng tôi sang tận xứ Đàng Ngoài để đem
hàng hóa dâng Quốc chủ dùng.
Chúng tôi là phái viên chớ không phải là khách thương
tầm thường như người Bồ Đào hay Nhật Bản đến đây để
buôn riêng đâu. Các chúa và các chủ chúng tôi có thương
điếm ở Ấn Độ, ở Nhật Bản, ở Trung Hoa, ở Cao Miên, ở
Xiêm La vân vân; ở đâu chúng tôi đều giao dịch và đi lại tử tế
với các quốc chủ cả. Vậy chúng tôi xin quan lớn cho phi báo
ngay với quốc chủ có thuyền chúng tôi đến. Nếu quốc chủ
cho phép thì đoàn thuyền chúng tôi sẽ ngược sông mà lên.
Chúng tôi lại tường quan lớn rằng ông trưởng hội chúng tôi
đã ra lệnh cho chúng tôi phải đánh thuyền vào sông nhưng
vì lòng tàu thì sâu và sông thì nông nên chúng tôi buộc lòng
148
