Page 114 - Xã Hội Việt Nam Thế Kỷ XVII
P. 114
từ và ai cũng phải chép lấy. Xong rồi, thí sinh bị xét xem có
mang giấy má gian lận không rồi họ ra sân trường thi, người
nọ cách người kia khá xa; từng quãng lại có người canh để
không ai được thông đồng với thí sinh.
Phải ngồi viết cho xong bài trước lúc tối và bài không
được dài quá hai mươi bốn trang. Thí sinh nộp kèm với
quyển thi một tờ khai tên mình, tên cha ông, tên làng. Các
quan tiến sĩ sẽ thảo tờ này riêng ra sau khi đã ghi cho thí sinh
một con số lên quyển văn và tờ lý lịch. Quyển thì giao cho
các huyện quan giám khảo; các tờ lý lịch, giao cho một võ
quan khác coi giữ.
Các bài hỏng phải loại ra; các bài khá được đem trình
các ông tiến sĩ. Các ông này xem lại và loại một lượt nữa, cho
nên trong số bốn năm nghìn sĩ tử, có chừng một nghìn người
đỗ bài đầu. Ai hỏng thì vê' vì không được thi khoa này nữa.
Chấm bài thứ nhất mất tám hoặc mười ngày.
Bài thứ hai có ba đầu đê' và không được làm quá 12 trang;
có chừng 500 người được vào.
Bài thứ ba có hai đầu đê' và không được làm quá tám
trang nhưng khó hơn hai kỳ đẩu nhiều; còn lại ba trăm người
đỗ; ấy là các ông sinh đồ. Các ông này được ghi tên vào sổ,
được trừ nửa phần sưu và được hưởng vài quyền lợi nhỏ nữa.
Muốn đỗ hương cống thì phải thi ba kỳ đầu như các ông
sinh đồ, cùng một nơi, cùng có các ông giám khảo trên và
phải thi một kỳ thứ tư nữa: khó hơn, ngặt hơn và không được
nói với ai trong khi thi. Các ông hương cống các khoa trước
ở các nơi có trường thi phải tề tựu cả ở kinh trong suốt kỳ thi
(để khỏi gà bài?); nhà nước cử mật thám ở lẫn với các ông
và ngày nào cũng kiểm điểm xem các ông có đủ mặt không.
Còn tỉnh nào không có kỳ thi thì các quan tỉnh cũng phải coi
sóc các ông hương cống cũ.
115
