Page 417 - Việt Sử Kỷ Yếu
P. 417
hoạt động chông lại nhà Tây Sơn nữa. Phúc Ánh hồi được thế lực
một phần cũng là nhờ các thổ hào địa chủ lớn này.
Trên đường về, Phúc Ánh gặp được nhiều sự may mắn. Qua
đảo Cố’ Côt, có bọn Hà Hỉ Văn, người Hoa thuộc Thiên Địa hội, đến
xin theo giúp. Kéo quân về đóng ở Long Xuyên thì các bọn chân
tay cũ bấy lâu hoạt động bí mật vội vã công khai ra theo phò rất
nhiều. Tướng Tây Sơn Nguyễn Văn Trương đem 300 quân, 15
chiếc thuyền ra hàng. Phúc Ánh đánh phá đồn Trà ôn, Nguyễn
Văn Nghĩa đem cả bộ thuộc về hàng. Qua tháng 6 tiến quân vào
cửa Cần Giờ, đi đến đâu cũng được bọn thổ hào đại địa chủ hưởng
ứng, thanh thế rất lớn.
Đông Định vương Nguyễn Lữ sỢ hãi, bỏ thành Sài Côn cho
thái phó Phạm Văn Tham chông giữ, lui về đóng ơ Lang Phụ
thuộc Biên Hoà. Phúc Ánh sai người trá Icàm th ư Thái Đức gửi
Đông Định vương bảo giết Phạm Văn Tham, sai người giả tảng
đưa lầm cho Văn Tham. Văn Tham bắt được thư , sỢ hãi vê Lang
Phụ phân giải tình oan. Nguyễn Lữ thấy Văn Tham tự nhiên kéo
quân đến, lại có cờ trắng đi trước tưởng Văn Tham đã hàng nhà
Nguyễn, vội vã bỏ thành chạy về Quy Nhơn. ít lâu sau ô"m chết.
Đông Định vương Nguyễn Lữ ít tài năng quân sự và chính
trị, công nghiệp không có gì đáng kể.
Phạm Văn Tham cố thủ thành Gia Định, phá được quân
Phúc Ánh đến đánh, luôn vài lần. Phúc Ánh phái lui về miền
Mỹ Tho, thế lực đã núng. Nhò mộ thêm được mây ngàn quân
Lục Chân Lạp, lại được tướng Tây Sơn Nguyễn Kê Nhuận đem
10 chiến thuyền ra hàng nên quân thế mới vững, đánh bại được
tướng Tây Sơn Nguyễn Vàn. Lại được tướng giỏi Võ Tính ra
giúp, tiến lên đánh Nước Xoáy. Phạm Văn Tham lui quân về
đóng ở Ba Thắc.
Võ Tính người Biên Hoà, có anh là Võ Nhân thuộc tướng Đỗ
Thanh Nhân. Khi Thanh Nhân bị giết, Võ Nhân tụ quân Đông
Sơn chông lại, chang bao lâu bị bắt giết. Võ Tính đem dư đảng về
giữ Vườn Trầu (Gia Định), rồi lại về đóng ở Gò Công, thủ hạ có
mấy vạn người. Quân Tây Sơn bị đánh phá nhiều lần. Khi ở Xiêm
La về, Phúc Ánh sai Nguyễn Đức Xuyên đến dụ về giúp. Tháng 4
âl năm 1788, Võ Tính đem bọn Võ Văn LưỢng, Nguyễn Văn Hiếu,
Mạc Văn Tô, Trần Văn Tín đến hành tại bái yết Phúc Ánh. Phúc
Ánh phong cho làm tiền phong dinh chưởng cơ và gả em gái là
Ngọc Du cho. Bọn Võ Văn Lượng đều được phong làm cai cơ.
417