Page 414 - Việt Sử Kỷ Yếu

chết trước, chôn xác vào hô xong rồi tự đcứ chết. Quân sĩ cảm
nghĩa không một ai chịu hàng. Lòng người như thê thì quân ta cố
đánh sao đưỢc.
Còn đât 7 xã bắc Hưng Hoá của ta. cuôl thê ký XVII bị quan
nhà Thanh lấn chiếm khi tù trưởng Vũ ('ông 'l'uàn ò 'ru\'ôn Quang
muôn Iv khai thì dân bản địa là người 'l'hái và ngiícii Dao, chứ
không phải người Kinh thông thuộc Trung (.ịuôc hay Dại Việt thì
đàng nào cũng phải chịu sưu dịch thuê má. (ịuân đội ta có sang
đánh lấy lại đất này thì dân chúng sẽ không lioan nghênh mà
cũng không chông đốl. Quang Trung nếu ctu' đòi lấy lại đất này thì
không cần đến lực lượng to lớn lắm. Nhiíng tiêc tha>'. ông dã mưu
chức quân đội hùng cưòng không quan sử flụng (|ua nhiều nhân
lực, vật lực quôc gia đê mưu đánh nước lớn. một việc khó thành
công tôt đẹp, khiến có điều nhân dân ta oán hận.
VIỆC CHUẨN BỊ ĐÁNH NGUYÊN PHÚC ÁNH ở GIA ĐỊNH - Trong
khi Quang Trung tập trung lực lượng vào miền bắc thì Nguyễn Phúc
Anh ở Xiêm La trở về chiếm lại Gia Định. Hiếu rõ nguy C() phục hồi
của Phúc Anh, Quang Trung coi là quôc thù và quyêt tám tiêu diệt.
Sau khi dàn xếp xong việc hang giao vói nhà 'rhanh. (^uang
Trung định mỏ cuộc tấn công lớn vào Gia DỊnh. Dộ binh theo
đường núi qua Chân Lạp đánh vào Sài Côn. 'rhuỷ binh vúỢt biển
vào đáo Côn Lôn, rồi đổ bộ lên Hà Tiên, theo duừng Long Xuyên,
Kiên Giang đánh vào mặt trưức Sài Côn. (^uan cua 'l’hái Đức ở
(ịuy Nhơn đánh thắng xuông Biên Hoà. Với lực lượng quân
khoang 30 vạn người và kế hoạch tân công manh liệt, Quang
Trung sẽ tiêu diệt toàn hộ lực lượng của Phúc Anh.
Đầu năm 1792, 40 chiên thuyên tàu ó vào hoạt ilộng o' vùng
biến Bình Khang, Bình Thuận và (lánh phá vùng ven biến Gia
Định. Quang Trung gửi hịch cho quân dân Quang Ngãi, Quy
Nhơn, khuyên không nên sỢ hãi bọn Phúc Ánh với những người
Au châu mà sẵn sàng tiến đánh vào Gia Định.
Tiếc rằng kế hoạch chưa được thực hiện thì (ỉuang Trung ôm
chêt. Nêu ông còn sông thêm điíỢ c mày năm nữa thì tình hình
nước nhà có biến chuyên khác nhiều.
LUẬN VỂ VUA QUANG TRUNG - Tháng cS năm Nhâm Tý (16 - 9 -
1792), Quang Trung khuất, làm vua 4 năm, hưỏng linh 40 tuổi,
miếu hiệu Thái Tổ Võ hoàng đế.
Vua Quang Trung Nguyễn Huệ. sau cai là Nguyễn Quang
Bình, là vua hiền tài mơ nước, anh hùng xuất chúng, uy vũ oanh
414