Page 28 - Việt Sử Kỷ Yếu

Đặng Thi thấy Định tàn bạo, nhiều lần gửi thư can gián, một mặt
ngầm lo toan dấy quần khỏi nghĩa. Định biểt rõ, hắt ông giết luôn,
tương dùng chính sách khủng bô^ dập tắt được mẳm mông nổi
loạn, không ngò lại khiến dân chúng càng thêm oán ghét. Bấy giò
là năm 40, khắp mọi nơi trong xứ đều xôn xao muôn nôi dậy.
Chồng bị hại, bà Trưng dũng cảm, quyêt tâm mưu đồ việc
lớn, vũ trang khởi nghĩa, đánh đổ chính quyền đô hộ, hắt giết bọn
quan lại tướng sĩ Hán tham tàn, báo thù chồng và cứu dân khỏi
vòng đồ thán. Bà được em là Nhi hết lòng giúp đỡ khơi sự. Hai bà
thông đạt. giấy tờ đến các vị Lạc hầu, Lạc tướng, bồ chính khắp các
huyện đất nước Âu Lạc cũ thuộc các quận Giao Chỉ, Hợp Phô", cửu
Chân, Nhật Nam, hẹn nhau cùng nổi dậy chống lại chính quyền
nhà Hán, khôi phục độc lập nước nhà. Một mặt cử người đi khắp
các nơi trong xứ chiêu mộ người ra nhập đoàn quân nghĩa dũng.
Nbân dân ta thâm thù lũ quan tướng đô hộ tham ác, đua nhau xin
tòng quân, không chỉ trai tráng, mà đàn bà con gái cũng nô nức
không kém. Hai bà rèn đúc vũ khí, tập luyện quân sĩ võ nghệ,
không những chỉ trong rừng sâu, mà ngay cả ở đồng hằng. Dân
chúng không ai tô" cáo với chính quyền đô hộ. Tỗ Định cũng có sai
tướng đem quân đi đánh dẹp nhưng quân sĩ người bản xứ, do đã
được truyền từ trước, lại bỏ đi theo nghĩa quân, giở giáo đánh lại
cấp chi huy người Hán. Khắp xứ. nhất là ở quận Giao Chỉ, nơi nào
cũng có nghĩa quân tụ họp thành những toán to, nhỏ, nam, nữ
ngày đêm luyện tập. Tướng Đô Lương hưng binh các đạo cửu
Chân, Nhật Nam kéo ra phụ giúp. Chỉ trong mấy tháng, hai bà
kiếm điểm lực lượng trong quận, thấy đã có đủ để tấn công, liền
tập hỢp quân đội, thẳng tiến đánh vào thủ phủ quận Giao Chỉ.
Binh sĩ người bản xứ trong thành, phần đông đã đào ngũ, sô" còn
lại bấy giò cũng bỏ chạy sang nghĩa quân. Quân sĩ người Hán
chông lại rất kém. Tô Định hoảng sỢ, cùng lũ quận thừa, trưởng
sứ, đô uý vội vã bỏ chạy sang quận Nam Hải.
Nghĩa quân làm chủ thủ phủ Giao Chỉ. Lòng người phấn
khởi. Hai bà cùng các tướng chia quân đi thu phục các huyện xa
gần. Quan lại hĩnh sĩ Hán bị giết hay hỏ chạy xa. Tại nhiều huvện
nghĩa quân chưa kịp đến mà chúng đã vội bỏ đi. Không riêng quận
Giao Chỉ, nhân dân các quận Hợp Phô", cửu Chân, Nhật Nam
cũng lần lượt nổi dậy theo gương hai hà, quét sạch trên đất nước
lũ quan quân người Hán. Trong không đầy một năm, nghĩa quân
thu phục 65 thành trì cõi Lĩnh Nam (con sô" e có quá đáng: Bấy giờ

28