Page 73 - Việt NamVăn Minh Sử
P. 73
NHĨíNG â m tư ợníỉ th a n h
Trong số 256 âm kể trên, có một số lớn là âm tượng thanh:
à, ái : on en
àm, ạp : oang oang
ào ào, àng ặc : ồ
ăng ẳng : ồn ồn, ồn ;
âu âu
eng éc, ẹo : ù
ếch ộp, eo, ếp : ùm, ủn ỉn
ò ó o. : ụt ịl
oà, oai oái ; ư, ử
oap oạp : ứ ự
oeo oeo : ử, ừ
Ồm ộp : vân, vân...
NHŨNG TIẾNÍỈ TƯỢNÍÌ THANH
Một số lớn âm nữa thêm bộc âm thành tiếng tượng thanh:
ba ba, a ha, ha hả, hầm hừ, hú, hu hu, khà, quạ, càm cạp, mâm
măm, càng cạc, khàn khàn, cằn cặl, lạch cạch, sang sảng, sáo sạc, hăng
hắc, đàng hắng, bành bạch, bì bạch, cạch, đành đạch, khanh khách, lạch
cạch, phành phạch, phào, gâu gâu, nheo nhéo, hềnh hệch, bò, xôn xao,
lao xao, lào xào, xì xào, rào rào, gào, quang quác, tu hú, tùm, tùng bi li.
tùng tùng, huỳnh huỵch, ứ hự v.v...
Không kể những âm và tiếng tượng thanh ấy, vì tiếng nước nào cũng
có, không lấy g'i làm lạ, chúng tôi chí đề cập đến ám tượng hình thôi.
Các âm này chúng lôi đã tìm được một phần và xếp đặt thành 22 bộ,
xin kể ra như sau:
1- Bộ tròn
a) Với những âm gốc Itm>, ônị>, chính khi nói cũng phái phồng
má cho người đối thoại nhìn thấy hình cong.
Bộ âm này dùng diẻn tá những hình tròn, cong như: cái nong, cái
võng, cái lọng, cầu vồng, quả bóng, cái vòng, thòng lọng, cái bụng, bòng
bong, v.v...
b) Với những âm gốc oăn, oan, nôn, nán, để diễn ta hình tròn nhiều
lần, lại có thêm sức người làm cho tròn nữa như: quăn, ngoằn ngoèo,
xoăn, quấn, khoan, xoăn xoe, băn khoăn, luẩn quẩn, uốn éo, v.v...
77