Page 73 - Việt NamVăn Minh Sử
P. 73

NHĨíNG â m tư ợníỉ th a n h
           Trong số 256 âm kể trên, có một số lớn là âm tượng thanh:


            à, ái                         : on en
            àm, ạp                        : oang oang
            ào ào, àng ặc                 : ồ
            ăng ẳng                       : ồn ồn, ồn ;
            âu âu
            eng éc, ẹo                    : ù
            ếch ộp, eo, ếp                : ùm, ủn ỉn
            ò ó o.                        :  ụt ịl
            oà, oai oái                   ; ư, ử
            oap oạp                       : ứ ự
            oeo oeo                       :  ử, ừ
            Ồm ộp                         : vân, vân...

     NHŨNG TIẾNÍỈ TƯỢNÍÌ THANH
           Một số lớn âm nữa thêm bộc âm thành tiếng tượng thanh:
           ba  ba,  a  ha,  ha  hả,  hầm  hừ,  hú,  hu  hu,  khà,  quạ,  càm  cạp,  mâm
     măm,  càng  cạc,  khàn  khàn,  cằn  cặl,  lạch  cạch,  sang  sảng,  sáo  sạc,  hăng
     hắc,  đàng hắng,  bành  bạch,  bì  bạch,  cạch, đành  đạch,  khanh  khách,  lạch
     cạch,  phành  phạch,  phào,  gâu  gâu,  nheo  nhéo,  hềnh  hệch,  bò,  xôn  xao,
     lao xao,  lào xào,  xì  xào,  rào rào,  gào,  quang quác,  tu  hú, tùm,  tùng  bi  li.
     tùng tùng, huỳnh huỵch, ứ hự v.v...
           Không kể những âm và tiếng tượng thanh ấy, vì tiếng nước nào cũng
     có, không lấy g'i làm lạ, chúng tôi chí đề cập đến ám tượng hình thôi.
           Các âm này chúng lôi đã tìm được một phần và xếp đặt thành 22 bộ,
     xin kể ra như sau:
           1-  Bộ tròn
           a) Với  những âm gốc        Itm>, ônị>, chính khi nói cũng phái phồng
     má cho người đối thoại nhìn thấy hình cong.
           Bộ  âm  này  dùng  diẻn  tá  những  hình  tròn,  cong  như:  cái  nong,  cái
     võng, cái  lọng, cầu vồng, quả bóng, cái  vòng, thòng  lọng, cái bụng, bòng
     bong, v.v...
           b) Với những âm gốc oăn, oan, nôn, nán, để diễn ta hình tròn nhiều
     lần,  lại  có  thêm  sức  người  làm  cho  tròn  nữa  như:  quăn,  ngoằn  ngoèo,
     xoăn, quấn, khoan, xoăn xoe, băn khoăn, luẩn quẩn, uốn éo, v.v...

                                                                             77
   68   69   70   71   72   73   74   75   76   77   78