Page 238 - Việt NamVăn Minh Sử

1 . Thương nhân

Thưong nhân thì trừ những imười buôn hàng chuyến đi rồi trở về vì
cổ cơ sở lớn ở chính quốc Ân Độ'", còn phần lớn là những kẻ phiêu bạt
siang hồ, mang theo hcàne hoá vốn liếnc đi lìm cách làm ãn ở xứ ngoài.
Vừa đổ tránh những canh ly loạn hên miên trong nước, vừa để tìm dựng
ỉại cơ đồ đổ vỡ vì chiến tranh. Quan hệ nhất là vừa để tìm nơi khác làm ăn
dễ dãi hơn. Bởi Ân Độ hồi ấy chia thành nhiều tiểu quốc mảnh múns,
nhữns khu vực phì nhiêu như dồng bằng sông Ganse đã bị các vua chúa
hùng cường chiếm siữ, còn những chỗ xương xẩu thì dân nghèo, đất cát
khô cằn, khí hậu cực kỳ khó sống, không kể những thiên tai thuỷ hạn.
Những thương nhân phiêu bạt này có thể chính thống thuộc giai cấp
thương nhân. Cũng C(5 thổ là những hoàng thân quốc thích bị thất thế ở
những tiểu quốc nào đó. Cũng có thể là những vị vương bị truất phế hay
lự ý bỏ ngôi cao hay những cựu quan thuộc hàng quý tộc.
Có những người dụng lâm ra nước ngoài xây dựng một triều đại ở
vương quốc khác'’’.
Lại cũng có nhiều những nhân vật khác chỉ muốn ra ngoài sống
cuộc sống nhũn nhặn, buôn bán qua ngày.
Đến những người tiểu thương tháp tùng thì họ đã không phải đi ra
ngoài với một dụng lâm truyền bá văn minh và tôn giáo Ân Độ. Nhưng
chính họ đã làm việc ấy một cách dắc lực với một kết quả không ngờ.
Ây là vì trong mạch máu của người Ân Độ, từ thời Vê Đa, khoảng
2000 năm Ir.CN vẫn dã có cái ý niệm về luân hồi, nhân quả, nghiệp
dịnh... mà họ tin như những sự thực ngtàn đời. Trong đầu của họ cũng có
sán những truyện cổ tích, những thánh ca, những lời kinh Vê Đa, những
lời thơ anh hùng ca Mahabhârata, v.v... để chứng minh những chân lý ấy.

‘"Họ buôn Vtàng từ Tây Bá Lợi Á, sau đường Bactriane bị cắt vì loạn ly, họ lại inua
tién vàng cúa La Mã. Khi bị vua La Mã cấm họ mới quay về Viễn Đông. Xem
G.Coctlès. sách đã dần. tr. 25.
Như trường hợp cúa Houen T’icn lức Kaundinya lừ Ân Độ qua hay từ Mã Lai,
Nam Hiii, là người theo truyền thuyết có mũi tên thần bắng thủng thuyền của Liỗu
Diệp côns chúa và lấy công chúa dế ngự trị Phù Nam, khai sáng nên vương quốc
này vào thô' kỷ thứ nhất. Hay như trường hựp của Tien Tchou Tchan T’an. người
Đại Nhục Chi hay Indoscythe, ngự trị Phù Nam khoảng năm 357 với danh hiệu
Tchan T'an, theo Lévi, có lẽ là Chandan một vương hiệu thông dụng của người
Kusana (dòng họ vua Kaniska). Hay nữa như trường hợp mà người Chàm khoe
trong bcài bia ở thí kỷ IX là vua Chàm Khu Liên sáng lộp ra Chiêm quốc năm 178
thuộc dòng dõi Bhàragavas cúa Maharshi Bhrigu, một nhân vật trong anh hùng ca
Mahabhârata...

249