Page 236 - Việt NamVăn Minh Sử

Nghĩa là nsười đi truyền bá đạo Phật đã không hề làni việc theo tư
cách một cán bộ của một đảng chính trị đê hùng hục phái đạt cho kỳ được
kết quủ mà báo cáo bằng những ban thống kê về sự liến bộ của cuộc
truyền bá. Theo tổ chức không lổ chức của Phật giáo thì lại không hề có
trung ương nào cá để nhìn những ban thống kê ấy. Người đi truyền bá đã
chỉ nhẩn nha, không ra hoạt động mà cũng không ra không hoạt động,
được đến đâu hay đến đấy, không hề truyền cái cuồng tín vào đầu ai,
cũng không hề truyền sự hằn học, phai thế này thế nọ nhất định thì mới là
văn minh, mới là chân lý.
Đạo Phật đã đúng là một thứ tôn giáo cho những xã hội nông
nghiệp, cứ việc gieo hạt giống, rồi mặc nó mọc ra sao thì mọc.

PHII()N(Ỉ PHÁP TRIIYÊN BÁ ĐẠO PHẬT

G. Cocdès trong sách ỉỉistoire Ancienne dcs états Indonisés
d ’Extrême Orient (Cổ sử các quốc gia Ân Độ hoá ở Viễn Đông) có dẫn
lời G. Pcrrand dể chứng minh phương pháp nàỵ như sau:
""G.Pernnuỉ dã viết nhiều trutnị về sự Ân Độ hoú ddo Java, có thể
hiểu chuiìg dược cho các nước ììiịoại Ân khác, mà tôi dcỉn ra vùi doạn.
“5í/ việc trom> thực tể dã có thể diễn ra đại dể như thế này: hai
hoặc ha tầu huân ấn di cách chừnịỉ dể yểm trợ cho nhau rồi tiến dần tới
dào Java. Nhữnịị người mới tới giao thiệp với các lãnh chúa, và dể dược
mọi sự dề dàng thì có quà hiếu, có sự chữa thuốc cho người dau yếu, có
những hùa dấu dể deo. Troníị tất cả những nước vún minh cổ mù tôi dã
.sống từ vịnh Aden và dọc hờ hiến Đông Phi dến Trung Hoa, nhiĩníỊ phương
tiện duy nhất kiến hiệu dể .vâm nhập một cách êm thấm ở dâu cũní’ dều
như nhau cd: quà hiếu dùng làm lễ ra mắt, phân phát thuốc men cùng
những hùa yếm dế tránh tai hoạ (có thực hay chỉ lù tưởng tượng). Người
ngoại quốc phải tỏ ra giầu có, hiết chữa hệnlì vù có tài phù thuỷ. Thì
không ngỉtòi nào có thê’ so sánh nổi với người Ăn Độ về sự khéo dùng
những thể cách ấy. Nguúi Ân Độ này tất cỏn khoe thuộc dòng dõi cao
sang, hoàng thán hay quốc thích khiến cho gia chủ chỉ có thể sừng sốt.
""Khi dến sống trong dài dất lạ như thế, người Ăn không có thông
ngôn. Họ phái học nói tiếng hdn xứ khác hấn với tiếng của họ, vù phải
vượt nổi trở ỉ ực đẩu tiên ấy thì mới dược nhận cho vào sống với bộ lạc
ngoại quốc Mleccha. Sự kết duyên với con gái các tù trưởng diễn ra tiếp
sau dó vù chỉ dến lúc ấy thì dnlì hưởng văn minh và tôn giáo mới cố hy
vọng thành công. Vợ hụ người hãn xứ dược huấn luyện mới trở thành
những cún bộ truyền bá tư tưởng vù tín ngưỡng mới: các cô còng chúa

247