Page 228 - Việt NamVăn Minh Sử
P. 228
đó. nsài tới viếno thành Catỳla (KapitavasUi) rồi tới cây bồ đề Gaya nưi
Đức Phật thành đạo. Tại đây, Đại Đế cho xây chùa thờ Phật và phân phát
đến 100 niỉàn đồnc tiền vànc cho các hành khất. Tiếp sau. đoàn hành
hươnu lại đến Sarnatra thăm nơi Phật chuyên pháp luân, đến Kravasti
thăm tu viện mà Phật thuyết pTáp và đến Câu Thi Na Yết La
(Ku(Ịina«ata) sông Bạt Đề (Hiranyavati) nơi Phật nhập diệt.
Đại Đế còn tới làm lễ tại các tháp chứa tro xá lợi các môn đệ của
Phật, tiến tháp của A Nan Đà, Đại Đố phán phát đến 1 triệu đồns tiền
vànc. Nhưns đến tháp của Vakula thì chi cổ mọt đồnc tiền đồns thổi vì
Vakula đã khỏns iỉánc cổnu theo bát chính đạơ và cũns khỏns giúp được
2Ì cho ai ca.
Đại Đê cấp dưỡnư cho 64 ncàn tỳ kheo, xây dựns 80 nsàn bảo tháp
và hết sức lài trợ cho nhiều chùa. Níĩài tlựns cột bia ở khắp lãnh thổ, sửa
sang dường sá thuộc quycn thốns trị của nưài di ra các ngả Ahghanistan,
Baluchistan, Sind, Kashmir, Ncpal Vcà chân núi Hy Mã Lạp Sơn. Đường
cổ quán nghi ngơi, có giếng nước dào cách khoảng đều đặn, có vườn rau,
có trồng câv che bóng mát ớ hai bên, lại có công khố. có trạm y tế dê
phát thuốc cho người và gia súc, có công chức chuyên việc ngăn ngừa sự
giam cầm vô lý của chính quyền địa phương, cùng giúp đỡ những gia
dinh dỏng cơn và săn sóc người già lão.
Những doàn truyền giáo cCing dược Đại Đế gửi đi đến những chỗ
sơn cùng thuỷ tận, những chỗ còn man rợ, còn thiếu ánh sáng dạo lý,
cũng nhu’ gứi di ra khắp các nưỏ'c ngoài (V bốn phương tám hướng, với
mục dích hướng dẫn người dời suy nghĩ cho phái dạo.
Đôi với Phật giáo, các bộ phái, cũng như chung cả với các dạo giáo
khác, ngài tôn kính hết tháy người cùa mọi giáo phái và lưu ý hết sức cho
các giáo phái dược tiến bộ và lưu ý nhất là điếm giữ gìn lời lẽ không cho
chi suy lòn phái mình mà phỉ báng phái khác. Theo ngài, dù một giáo
phái nào dó cổ sa sút thì cũng vần còn khá kính ở điểm này hay diểm nọ.
Sự hoà thuận với nhau dê hiếu, dé nghe nhau một cách chân thành mới là
dáng kế. Đỏ là thánh ý cùa Đại Đế, khác trong bcài bia số XIL Tất cá các
giáo phái dổu thừa nhận những huấn thị ấy là phải.
LÒN(; CHÂN THÀNH vì ĐẠO CilA A DỤC ĐÊ
Ta thấy nhiều vị dế vương khác trên thế giới sau nhĩrng trận chém
giết kinh khùng như trận Kalinga cũng có thể có nhũng lời dáy lòng
thương người một cách giá dối, de rồi sau dó thì có thế lại cớ những trận
chém giéì kinh khủng hơn nữa.
239