Page 227 - Việt NamVăn Minh Sử
P. 227
Bindusâra có hai con. Thái lử là Sumana được chỉ định kế nghiệp
vua cha sau này. Còn hoàns đệ AlỊoka được phái đi dẹp loạn TakasaCỊila
và sau dó cai trị xứ Avanti.
Khi dược tin vua cha sáp băníĩ hà. ACỊoka rời Avanti về Pataliputra
giêt anh Suniana và cướp 112ÔÌ. Việc ấy xay ra khoánư năm 216 tr. CN.
Không thể nào ngờ dược một kẻ bạo ngược, phạm tội tày trời đến
như thế mà sau này trở nên một vị hoàng đế hữu đạo nhất của Ân Độ và
một trong những nhân vật phi thường nhất của lịch sử.
Sau khi dùng bạo lực đc lèn ngôi (216) lể đăng quang cử hành bốn
năm sau. đó (257) và năm thứ 9 sau lễ đăng quang ấy (248). Đại Đế lại
dùng bạo lực xua quân chiếm Kalinga ở bờ bicn phía đông nam Ài Độ.
Cuộc xám lăng dã cung một cơ hội cho sự thay dổi hoàn tOcàn trong tâm
hồn Đại Đế. Trong trận ấy đã có 100 ngàn người bị giết, 50 ngàn người bị
bắt làm tù binh với không biết bao nhiêu người nữa chết vì đói và bệnh lật.
Nhũ'ng hình ánh khủng khiếp của chiến tranh, những nỗi đau thương mà
dàn chúng và các nhà tu phái chịu đựng dã làm cho Đại Đê hối hận. Bia sô
XIII dơ Đại Đế ra lệnh khác trên đá ở khãp nơi dã chứng tỏ điều dó.
Rồi Đại Đế nhờ Nigrodha giác ngộ mà theo dạo Phật. Nigrodha
chính là con của thái tử Samana bị chính Đại Đế giết. Khi xảy ra việc bất
hạnh ấy. Nigrodha còn trong bụng mẹ chưa ra đời. Bà mẹ có mang đã
trốn chạy thoát tai nạn rồi mới sinh Nigrodha, dc dến năm lên bảy thì chú
bé dược nhận cho vào học dạo trong giáo hội. Một hôm tình cờ Đại Đế
thấy chú ticLi Nigrodha di khâì thực dưới cửa sổ của cung diện, ngcài cho
gọi vào hỏi chuyện. Nhân dấy mà Đại Đố dược một bài học vỡ lòng về
Phật pháp.
Thêm em của Đại Đế là Tissa Maggalipulla cũng dcã theo dạo vào
nãm thứ năm sau lễ dăng quang (252) và hoàng tử Mahinda con của Đại
Đê cũng dcã theo dạo vào năm thứ bảy (250), Đại Đế bắt dầu chuyển lòng
mộ đạo và luân theo quy luật của giáo hội. Ngài đi vân du 256 ngày đêm
liền, để sau thời kỳ ấy thì hocàn toàn giác ngộ theo dạo Phật vào nãm thứ
1 1 sau lẽ dăng quang (246).
Thay cho lệ ngự di săn thú rừng. Ngài dặt lệ đi hành hương. Ngcài
nhờ thượng tơạ Upagupta hướng dần. Thirựng toạ từ tu viện trong rìmg
Mâhura dã cùng với 18 ngàn lu sĩ di thuyền xuôi sông Jumma và sông
Gangc dến kinh đô Patalipulra đớn Đại Đế và đơàn quân tuv tùng rồi đưa
dến vườn Lumbini nơi Phật đán sinh và cũng là nơi ngài buớc bảy bước
đau tiên. Đại Đế làm lễ rồi truvền chơ dựng cột bia và bơ thí rất nhiều
liền vàng cùng ra lệnh miền thuè vĩnh viễn chơ dán chúng làng ấy. Sau
238