Page 299 - Việt Nam Văn Hoá Sử Cương

thừa nhận. Cái tài của nhà âm nhạc, chỉ là ở chỗ khéo
nhấn những tiếng nhất định cho ra những giọng nỉ non.
Song điều sở đoản ấy là thuộc về tập tục của tài tử, chứ
chính bản thân âm nhạc ta cũng làm sỏ đoản khiến nó
không thể phát đạt tự do được. Nhạc của ta chỉ là
những bài tiết âm (mélodie) chứ tuyệt nhiên không có
những bài hòa âm (harmonie) tài tử của ta chỉ tinh về
phép nhịp phách chứ không biết cách hòa hiệp các âm
điệu khác nhau thành một câu cảm kích, cho nên nói
rằng âm nhạc ta êm dịu ngọt ngào thì có chứ chưa từng
có xoang điệu nào như "tiếng sắt tiếng vàng chen nhau",
hay khiến người ta "khi chau đôi mày, khi vò chín khúc"
được.
Môt sở đoản nữa là âm nhac xưa nay kỊiông có sách
ghi chép, mà cao độ của mỗi tiếng thì mập mờ, cho nên
người học nhạc chỉ học truyền khẩu mà người tấu nhạc
thì tấu chừng với nhau, miễn là thuận tay, vừa tai là
được. Bởi th ế xoang điệu thường không giữ được tính
chất thuần tuý mà thành tạp nhạp. Nhưng điều sở đoản
quan trọng hơn cả là âm nhạc ở nước ta xưa nay khi nào
cũng có liên lạc m ật thiết với sự hát xướng, người ta tấu
nhạc là để hòa theo bài hát, cho nên bài nhạc thường bị
hạn chế bởi những giọng nói phiền phức của tiếng ta.
Tất cả những tính chất kể trên khiến cho âm nhạc ta
không có thể phá những khuôn khổ chật hẹp mà phát
triển được.
Nếu muốh cho âm nhạc của ta được giải phóng mà
phát triển tự do, thì trước hết phải đem âm nhạc tách
riêng hẳn với xưóng ca, phải định giá trị của mỗi tiếng
cho phân m inh theo khoa học, và phải đặt phương pháp

301