Page 298 - Việt Nam Văn Hoá Sử Cương

Chánh dạy cho (Tống Văn Đạt và con là Đội Chín ỏ
triều Tự Đức).
Những nhạc khí dùng ở đội Nhạc Chánh thì đại khái
có nhiều đồ giốhg ở Đường ngoài, còn ở Giáo phường thì
thường chỉ dùng sáu cây; đàn bầu, đàn nhị, đàn nguyệt,
đàn tam, đàn tỳ, đàn tranh, ống dịch, ông tiêu, cùng cái
sinh tre để gõ nhịp.
Từ vài ba mươi năm nay, vì ảnh hưởng văn hóa mối,
vua chúa cùng các bậc vương công không ưa âm nhạc cũ
nữa, tình trạng âm nhạc đường trong cũng như âm nhạc
đường ngoài ở thế kỷ trước, chỉ còn là một kế sinh nhai
tầm thường của bọn nhà nghề. Gia dĩ trong xã hội cũng
lần lần ít người thưởng thức, cho nên ngày nay ở Huế
chỉ còn sót một vài ông già sáu bảy mươi tuổi (như ông
Cả Soạn) và một sô" rất ít tài tử biết đàn hát theo lốĩ xựa
mà thôi.
Gần đây những tài tử trẻ thường theo cung cũ mà
dặm thêm tiêng mới cho điệu nhạc thêm mau và vui. ở
Nam Việt lại xuất hiện lôi nhạc cải lương cũng có nhiều
điệu khả ái, song những cách mói ấy vốh chưa phải mở
đầu con đường cải tạo cho âm nhạc có thể phát triển ở
thòi đại mới được. Muốh tìm ra con đường cải tạo chính
đáng ta phải xét qua, xem những tính chất và sỏ đoản
của âm nhạc xưa là thế nào.
Cái tính chất của âm nhạc xưa dễ thấy hơn hết cả là
nhà âm nhạc cũng như các nghệ thuật khác cho rằng
trách nhiệm của mình là học cho đủ những xoang điệu
cũ chứ không dám đặt ra xoang điệu mói, thậm chí có
người cho rằng những tiếng dặm thêm của một vài
người tài tử trẻ tuổi là do tính hiếu kỳ khả ố mà không

300