Page 304 - Việt Nam Văn Hoá Sử Cương

việc, từng người, từng mùa, từng tháng mà chọn từng
ngày từng giò.

*
* *

S ố học vốh có quan hệ mật thiết vối thiên văn và lịch
pháp. 0 đòi Chu đã có sách riêng về sô' học, như Chu ty
toàn kinh và cửu chương toán sô'
Từ đòi Nguyên, tây học bắt đầu truyền bá vào, sô' học
của Trung Quốc nhờ sô' học của Âu châu mà xương
minh, những nhà tinh sô' học như Quách Thủ Kinh
(Nguyên), Từ Quang Khải (Minh), Thanh Thánh tổ
(Thanh) xuất hiện rất nhiều.
Nưóc ta học theo sô' học của Trung Quốc có hai mục
đích, một là để tính lịch, hai là để đo ruộng đất, nghĩa là
chỉ xem toán học ở trong phạm vi thực dụng, cho nên
xưa nay không thấy có ai nổi tiếng là nhà sô' học tinh
thông. Đời Trần mạt, Hồ Quý Ly có thêm món sô' học
vào chương trình khoa cử, song sang đời Lê thì lại bỏ,
cho nên chỉ một sô' ít nhà nghề nghiên cứu đến mà thôi.
Y-học. - Ú nước ta xưa nay vân thông dụng hai môn y
học; nam y và trung y. Thuốc nam v ô 'n có nhiều phương
hay nhưng vì không có sách vở, mà những người sở
trường lại giấu nghề để lợi dụng riêng và làm thuật gia
truyền, cho nên không thể phát đạt được. Sách Nam
dược thần hiệu của Tuệ Tĩnh thiền sư biểu dương nam
y, bài phú Nam dược tính cho rằng thổ sản nước ta cũng
có nhiều vị thuốc không kém gì Trung Quốc; song phần
nhiều các thầy lang chỉ nghiên cứu trung y, mà nam y

306