Page 291 - Việt Nam Văn Hoá Sử Cương
P. 291
xảo. Nghề khảm đồng hiện nay ở Hà Nội cũng tinh, có
thể so sánh với nghệ thuật Vân Nam được.
Nghề kim ngọc thì xưa cũng thịnh lắm, thấy có rất
nhiều đồ xinh xắn, nhưng ở nghề ấy cũng vậy, người
mình mói chỉ là tay thợ giỏi chứ chưa phải là nhà mỹ
thuật.
Ngưòi ta thường cho nghề đồ gổin của ta đã phát đạt
lắm, và tương truyền rằng ngày xưa ở H uế có chế một
thứ đồ gô"m tráng men xanh (blue de Huế) tuyệt đẹp. Kỳ
thực nghề ấy xét ra chưa từng phát đạt bằng nghề gỗ và
nghề kim thuộc, mà những đồ sứ cổ thường thấy ồ nước
ta phần nhiều là đồ tàu cả.
Ta cũng nên nhắc qua đến nghề sơn là một nghề
trọng yếu vốh thịnh lắm. Cũng như nghề chạm gỗ, nghề
sơn từ xưa đã dùng để trang sức nhà cửa, đồ thò và đồ
dùng. Những tượng thần cùng là hương án, lỗ bộ, hoành
biển, đối bình ở đền chùa, cung điện hay là ỏ nhà riêng,
thường sơn son thếp vàng rất lộng lẫy. Thứ sơn ở nước
ta, cũng như sơn Tàu và sơn Nhật, là một chất rất khó
chê mà không đem chất sốhg đi xa được. Cho nên người
Âu châu rất chuông những đồ sơn của Á đông. Đồ sơn
của ta tuy không được tinh xảo như đồ Tàu đồ Nhật,
song thỉnh thoảng cũng sản xuất được những đồ quí giá.
Nghề thêu mới du nhập ỏ Bắc Việt từ thê kỷ 19, vẫn
theo kiểu cách và phương pháp của Tàu. Những đồ thêu
vải và nỉ, như đồ thờ, nghi môn, quần màn, cò tán, cùng
đồ áo chầu áo lễ, và đồ phường bội phường tuồng, không
có cái gì khác đồ Tàu cả. Ngày nay, vì chiều ý khách
hàng người Tây các chợ thêu đã dùng kiểu mới nhiều.
Sau cùng, thuật hội họa, tuy không phát đạt, nhưng
293