Page 223 - Việt Nam Văn Hoá Sử Cương

dùng phép tâm niệm để tu luyện, ít thịnh hơn phép đạo
ngoại là phép của các bọn thầy bùa (phù thủy) luyện âm
binh âm tưóng và dùng phù phép để trục tà, khu quỉ, trị
bệnh nhương tai. Những thầy bùa thường có tĩnh hay
điện ở trong nhà để thờ Thái Thượng Lão quân, cùng
thánh Độc Cước và thần Ngũ Hổ, thánh Hưng Đạo và
bộ hạ, thánh Liễu Hạnh và chư vị, có khi thò cả Quan
Âm phật bà.
Những người chuyên thờ thánh Hưng Đạo (thánh
Trần) thường gọi là thánh đồng hay ông đồng. Những
ông đồng thờ ngài phải lập tĩnh trong nhà. Mỗi năm đến
ngày 20 tháng 8, là huý nhật, các ông đồng phải tề tựu ở
đền Kiếp Bạc tỉnh Hải Dương, hay ở đền Bảo Lộc, đền
Tức Mặc ở Nam Định để lễ bái.
Những người thò chư vị thì gọi là đồng cốt, hay bà
đồng. Đàn bà con gái, nhất là bà góa hay gái già, nếu
xem bói hay nằm mộng mà thấy có số thờ thì phải đến
làm lễ đội bát hương ở tĩnh hay phủ, để xin làm con
công đệ tử. Người bị các bà công chúa (con Ngọc Hoàng
bắt làm con đồng thì gọi là đồng Đức Mẹ; con đồng các
ông hoàng tử thì gọi là đồng Đức ông; lại còn đồng Cậu
quận và đồng Cô là con đồng của những vong hồn các
con trai con gái nhỏ chết nhằm giờ thiêng. Trong hàng
chư vị được nhân dân sùng bái hơn cả là thánh Liễu
Hạnh, hay thánh Mẩu, là một vị công chúa (con gái
Ngọc Hoàng) giáng sinh ở huyện Vụ Bản tỉnh Nam
Định. Mỗi năm cứ mùng 8 tháng 3 là ngày vía Mẫu thời
các bà đồng họp lại ở hội Phủ Dầy để lễ bái và lên đồng,
tục gọi là hội Bà Cốt. ở hội ấy các bà đồng lại thi nhau
và gieo âm dương xin thánh cử người trúng tuyển làm

225