Page 219 - Việt Nam Văn Hoá Sử Cương
P. 219

Trai  Cung  sang Tế Đàn  để hành  lễ.  Lễ  thức  này  rất  là
     nghiêm  trọng  và  phiền  phức,  đại  khái  theo  thứ  tự  sau
     này:
       Rửa  tay (quán  tẩy),  dâng trầm   (thượng hương),  dâng
     tơ lụa (hiến ngọc bạch),  dâng đồ cúng (hiến phẩm nghi),
     dâng  rượu  (hiến  tửu),  đọc  chúc  (tuyên  chúc)  chia  đồ
     cúng (phân hiến) chia thịt cúng  (trí phúc tộ).  Trong khi
     hành  lễ,  phải  lấy  một  con  trâu  cúng  để  đốt  ở  một  chỗ
     trên Tế Đàn gọi là "phần sài".  Khi con trâu ấy cháy gần
     hết  thì  các  quan  nội  tán  xưng  "lễ  tất"  rồi  vua  lên  kiệu
     trở  về hoàng cung.  Nghi  trượng  lúc  về cũng  long  trọng
     như lúc đi,  chỉ khác là khi đi thì yên tĩnh  mà khi về thì
     có cử nhạc.

                                   *
                                  *    *


        Sau  tròi  là  nguyên  tổ chung  của  loài  người,  vua  còn
     phải thò tổ tiên riêng của nhà  mình,  tức là lễ tôn miếu,
     ở  Thái  Miếu  và  Thê  Miếu.  Vì  nước  ta  là  nước  nông
     nghiệp nên vua lại còn phải tế tự các thần đất,  thần lúa
     cùng thần  tứ  thòi.  Đàn  Xã  Tắc  hình  vuông  ở  phía  hữu
     cung thành là nơi đầu mùa xuân vua ngự đến để tế thổ
     thần và cốc thần,  ớ  các  tỉnh  cũng có  đàn ấy,  thường là
     quan Bố Chính thay  m ặt vua  mà làm lễ.  Khi tê Xã Tắc
     xong  thì  một  vị  quan  khâm  mạng  cầm  cày,  cày  một
     luống ở sở tịch  điền để làm hiệu mở đầu nông vụ.  ớ  các
     tỉnh,  các  quan  Bô" chính  cũng phải cử hành  lễ  tịch  điền
     theo nghi tiết ấy.
        Đầu  mùa  xuân  lại  còn  một  lễ  lớn  nữa  là  lễ  Nghinh

                                                                221
   214   215   216   217   218   219   220   221   222   223   224