Page 221 - Việt Nam Văn Hoá Sử Cương

ở các văn miếu và văn từ văn chỉ, người ta còn thờ
những người có công vói nền nho học ở nước ta, như Sĩ
Nhiếp về đòi Bắc thuộc đã đem tứ thư và ngũ kinh
truyền dạy cho dân ta xưa. Chu An là nhà cao sĩ ỏ đòi
Trần đã nổi tiếng về khí tiết và học nghiệp.

T ế tự tro n g d â n gian

ơ trong dân gian thì có nhiều tín ngưỡng và tế tự rất
phức tạp lưu hành mà người ta thường dùng danh hiệu
đạo giáo để trùm phủ cả. Thực ra, đạo giáo hay lão giáo,
nguyên chỉ là một học thuyết yếm thế gốc ở tiết lý
huyền tịch, và lấy thanh tĩnh vô vị làm chủ đích của đòi
người. Về sau những nhà đạo học thiên về thần tiên học
chuộng pháp thuật huyền bí và tin rằng Lão Tử là một
vị đại tiên thỉnh thoảng hiện ra đòi để dạy người ta các
phép tu luyện. Nhân bọn phường sĩ hay dùng những
phép thần tiên để nhương tai trị bệnh, lại nhân có phật
giáo tự An Độ truyền sang Trung Quốc đem những
pháp thuật phù chú truyền bá mọi nơi, nên dần dần đạo
giáo biến thành một thứ phương thuật, tha hồ cho
những bọn gian tà lợi dụng để vu dân hoặc thế.
Đạo giáo từ đòi Đường, Tốhg đã thành hình thức
nhất định. Đạo ấy cho rằng Ngọc Hoàng Thượng Đế là
vị thần sáng tạo ra tròi đất và chủ tể cả thê gian, ở dưới
có chư tiên bách thần, mỗi người giữ một chức vụ riêng,
đại khái như vua quan ở trần gian vậy. Lão quân là hóa
thân của đấng Ngọc Hoàng, mỗi thời hiện ra một kiếp, ở
đời Xuân Thu thì thác sinh thành Lão Tử, sau sinh ở
Thiên Trúc là Thích Ca mâu ni. Thê gian chia làm ba

223