Page 220 - Việt Nam Văn Hoá Sử Cương

xuân hay Du xuân. Cuối mỗi năm tòa Khâm Thiên giám
phải định nhật kỳ và lễ thức năm ấy rồi bộ Lễ và các
tỉnh phải theo đó mà chuẩn bị. Đầu mùa xuân, ở kinh
đô cũng như ỏ các tỉnh, đến ngày đã định các quan phải
bày nghi trượng để rước tượng Mang Thần đương dắt
trâu vác cày, đi khắp thành thị. sắc da trâu và sắc áo
của Mang Thần mỗi nám mỗi khác, nhân dân thường
theo sắc ấy mà dự đoán năm ấy nông vụ sẽ được mùa
hay m ất mùa.
Những việc tê tự thuật ở trên đều theo điển lễ rất xưa
của Trung Quốc, do Chu Công và Khổng Tử qui định
thành hệ thống. Hai vị thánh nhân của nho giáo ấy xưa
nay vua quan và nho phái nước ta vẫn thò làm giáo chủ.
0 kinh đô và mỗi tỉnh đều có nhà Văn Miếu, mỗi năm
xuân thu hai kỳ, các quan làm lễ rất trọng thể. ơ thòi
đại nho học thịnh hành mỗi năm nhà vua tự thân hành
lễ gọi là thích điện.
Ngoài Văn Miếu là nơi nhà nưóc và hàng tỉnh thờ
Chu Công và Khổng Tử cùng tứ phối và thất thập nhị
hiền^^\ ở các phủ huyện, các tổng, các làng, lại thường có
những nhà thò hay đàn thò lộ thiên, gọi là văn từ và
văn chỉ, để thờ Khổng Tử và các bậc khoa hoạn đời trước
ở trong hạt gọi là tiền hiền. Mỗi năm cứ xuân thu hai kỳ
thì những người trong hội tư văn hàng xã, hay hàng
tổng, hàng huyện, họp nhau làm lễ tế thánh và bàn
chuyện văn học. Năm nào có khoa thi thì cả sĩ tử hàng
tổng hay hàng huyện lại làm lễ kỳ khoa.

Tứ phối là bôh người thò chung vối Khổng Tử là: Nhan Uyên, Tử Tư,
Tàng Sâm, Mạnh Kha. Thất thập nhị hiền là bảy mươi hai vị đệ tử giỏi của
Khổng Tử.

222