Page 208 - Việt Nam Văn Hoá Sử Cương

Cơm mới (tháng 9) tết Thượng Nguyên (rằm tháng
giêng) tết Trung Nguyên (rằm tháng bảy), tết Hạ
Nguyên (rằm tháng mười) và nhất là tết Nguyên Đán
thì có lễ tế chung cả tổ tiên, về tết Nguyên Đán từ ngày
30 tháng chạp người ta đã làm lễ "rước ông bà". Trong
ba ngày mùng một, mùng hai, mùng ba thì suốt đêm
ngày lúc nào cũng có hương đèn và lễ vật để cúng tô
tiên. Đến chiều mùng ba hay sáng mùng bốh thì làm lễ
"đưa ông bà" và đốt vàng bạc và đốt quần áo đã cúng
trong ba ngày tết.
Ngoài các ngày giỗ tết ra, mỗi khi trong nhà có việc
vui mừng, như lễ cưói, lễ thọ, ăn mừng thi đậu, khao
vọng hoặc có việc buồn, như lễ tang, lễ chay, thì cũng
đặt lễ để cáo tổ tiên.
Những ngày tết lớn, người gia trưởng làm lễ ở bàn
thò nhà mình, rồi lại còn phải đến nhà thò họ để làm lễ
nữa.
Vì việc tế tự tổ tiên là một nghĩa vụ nghiêm m ật‘^^ con
cháu không khi nào được bỏ, cho nên các nhà khá trở
lên, người ta thường trích trong di sản một phần tư sản
gọi là "phần hương hoả" hoặc "ruộng kỵ" giao cho người
tộc trưởng hoặc người chi trưởng giữ để lo tế tự tổ tiên ở
nhà thò họ và nhà thờ chi. Thường có một quyển sổ ghi
chép th ế thứ và tên họ cùng ngày tháng sinh tử của tô
tiên gọi là gia phả. Những nhà phú quí thì gia phả
thường chép cả công nghiệp sự trạng của tô tiên, tức
như một bản sử ký của gia tộc.
Trong gia đình, ngoài sự sùng bái tổ tiên người ta còn

Có sách Gia Lễ của Chu Hy và sách Thọ Mai gia lễ của Hồ Gia Tân qui
định rõ ràng.

210