Page 206 - Việt Nam Văn Hoá Sử Cương
P. 206
linh hồn tổ tiên có quan hệ m ật thiết như thế, nên con
cháu phải cúng cấp tổ tiên. Khổng Tử nói rằng: "Người
ta phải thò ngưòi chết cũng như thò ngưòi sốhg" (sự tử
như sự sinh) nghĩa là cũng phải cấp đồ ăn, đồ mặc, đồ
dùng cho người chết như là đối vói người sông. Đòi xưa
người ta cúng toàn đồ thật (bây giờ khi nhập quan người
ta cũng còn bỏ theo quần áo và đồ dùng vào quan),
nhưng về sau người ta tuy làm cỗ bàn để cúng, song chỉ
để cho tổ tiên hưởng lấy hương vị mà thôi, còn quần áo
và đồ dùng thì làm bằng giấy và đốt Con cháu
muốn trọn đạo hiếu với tổ tiên thì những ngày kỵ, chạp
tết nhất phải cúng cấp tử tế. Những người bỏ giỗ bỏ tết
là bất hiếu chi cực, cũng như những người vô hậu (bất
hiếu hữu tam vô hậu vi đại) để đến đỗi tô tiên không có
người tê tự mà phải truy lạc thành những cô hồn đói rét
thảm sầu. Muốh tránh nỗi nguy khốn ấy cho tổ tiên thì
người nào không có con trai phải nuôi một người trong
họ hay một người họ khác làm con thừa tự, để cho sự tê
tự tổ tiên không đoạn tuyệt.
Việc tê tự tổ tiên không phải là chỉ cốt cho linh hồn tổ
tiên khỏi khổ mà còn có một ý nghĩa sâu xa hơn nữa, là
nhò ơn sinh thành của tổ tiên (phục bản phản thủy), và
lưu truyền nòi giống mãi mãi vê sau (vĩnh truyền tôn
thống) cho nên ta có thể cho rằng tế tự tổ tiên là lấy sự
duy trì chủng tộc làm mục đích.
Những vong hồn không có người tế tự thì phần nhiều thành ác quỉ hay
làm hại người ta để bắt người ta cúng cấp. Theo Phật giáo thì những cô
hồn ấy phải giam ỏ địa ngục, cứ mỗi năm đến ngày rằm tháng bảy là ngày
vong nhân xá tội thì các cô hồn được thoát ngục. Ngày ấy tại các chùa các
chợ người ta làm chay để cúng cấp đồ ăn và quần áo cho cô hồn
208