Page 205 - Việt Nam Văn Hoá Sử Cương
P. 205

Những tế  tự ở gia tộc


      Về  gia  tộc  thì  sự  sùng bái  tổ tiên  là  quan  trọng  hơn
   cả.  Theo  tín  ngưỡng  ấy  thì  người  ta  sốhg  là  nhò  hồn
   phách  phụ vào thân  thể.  Hồn  là  cái  linh  phụ  vào  phần
   khí  của  người,  là  phần  khinh  thanh,  người  ta  chết  thì
   bay lên không; còn phách là cái linh phụ vào phần hình
   của người,  là  phần trọng trọc,  khi người ta chết thì  tiêu
   xuốhg đất. Đàn ông có ba hồn phụ vào tam  tiêu^'^ và bảy
   phách  (vía)  phụ  vào  thất  khiêu'^^  đàn  bà  thì  có  chín
   phách (vía) phụ vào cửu khiếu^^^  Những sô" mục và vị trí
   của hồn và phách như thế chỉ thấy ở trong sách đạo giáo
   chứ dân chúng thì chỉ tin rằng thân thể người ta có tinh
   thần phụ vào,  tức là hnh hồn.  Khi người ta bất tỉnh thì
   hồn  ấy  thoát  ra  khỏi  thân  thể,  trong  nhất  thòi,  khi
   người ta chết thì hồn ấy lìa hẳn xác mà thành ma quỉ'^\
   Vong  hồn  đổỉ  với  người  sống  là  hai  đường  dương  gian
   âm  phủ khác nhau,  nhưng vẫn  thường  săn  sóc  đến  con
   cháu luôn. Mỗi khi gia đình có điều vui,  điều buồn,  điều
   mừng,  điều  sỢ  thì  linh  hồn  của  tổ  tiên  thường cũng  dự
   một  phần.  Con cháu làm  ăn  tổ tiên  thường phù hộ,  khi
   có việc gì nguy hiểm sắp tối, tổ tiên thường báo mộng để
   con  cháu  tìm   cách  mà  đề  phòng.  Bởi  đổỉ  vói  gia  đình,



     Tam tiêu là; miền miệng trên dạ dày là thượng tiêu, miền giữa dạ dày là
   trung tiêu, miền trên bàng quang là hạ tiêu.
     Thất khiếu là bảy cái lỗ trên mặt: hai mắt, hai tai, hai lỗ mũi và miệng.
     Cửu khiếu là: thất khiếu với hai khiếu: lỗ sinh thực khí và lỗ đít.
     Theo quan niệm phổ thông thì hồn là tinh  thần của người chết (đối vối
   người chết thì có lễ phục hồn lễ gọi hồn), còn phách là tinh thần của người
   sông  (đối vói  người  sông  thì có  lệ  đốt vía  những  ngưòi  xấu  vía,  lệ  hú vía
   những đứa trẻ vì ngã mà đau ốm lệ gọi vía sống).

                                                               207
   200   201   202   203   204   205   206   207   208   209   210