Page 200 - Việt Nam Văn Hoá Sử Cương

đại dư bước qua mình. Từ nhà ra đến huyệt, cứ đi được
một đoạn thì con cái và con dâu lại phải lăn đường như
thế. Trong khi cư tang, con cái nằm rơm gốĩ đất, hay ít
ra cũng phải ăn mặc nhóp nhúa để tỏ rằng vì thương
cha mẹ mà thân thể đến tiều tuỵ. Người có tang càng ăn
mặc tồi tàn chừng nào thì càng được thiên hạ ngợi khen
chừng ấy. Xem qua vài ba điều ấy thì thấy rằng đạo
hiếu của người mình vì theo nghi tiết tê toái và câu nệ
quá nên đã thành như làm trò chứ chẳng có chút chân
tình.
Người mình lại còn có thói đua nhau làm ma to tát
linh đình, nhà giàu thì làm cho được nhà táng^^^ và đồ
minh khí đáng bạc trăm trở lên, làm cho được năm trâu
bảy bò, để mời rất nhiều khách đến ăn. Làm ma tốh tiền
nhiều chừng nào, có nhiều người ăn uống chừng nào, thì
được tiếng khen chừng nấy. Câu tục ngữ "nhất nhân tử,
vạn nhân tuý" là có ý mỉa mai cái tục nhân người chết
mà ăn uôhg bậy bạ như vậy. Vì thói hiếu thắng ấy mà
có người mang công mắc nỢ, cầm nhà bán đất để làm
ma, tuy bề trong thì lo lắng khổ sở mà ở bề ngoài thì cho
là đã "che được miệng thê gian".

*
* *

Từ khi người chết mới tắt hơi đến lễ đạm tất thì mỗi
lần làm lễ phải có thầy phù thủy hay thầy tu tụng kinh

ớ Quảng Bình trở vào thì nhà táng bằng gỗ chạm và sơn sơn thếp vàng,
có hội làm sẵn để cho thuê đại khái có ba hạng: nhất, nhì, ba. 0 Bắc thì
nhà táng bằng giấy, đưa ma xong thì đốt đi.

202