Page 207 - Việt Nam Văn Hoá Sử Cương

*
* *

Nhà nào cũng có bàn thò tổ tiên ỏ giữa nhà. Nhà
người tộc trưởng thường để gian giữa làm nhà thò họ (từ
đường).
Những họ giàu sang lại có từ đưòng riêng để thò tổ
tiên chung của họ; mỗi chi lại có nhà thò riêng của bản
chi; còn nhà gia trưởng thì có bàn thò để thò phụng cha
mẹ riêng của mỗi người. Trên bàn thò, ngoài các đồ thờ,
như đỉnh trầm , cây sáp (đồ tam sự hay ngũ sự), mâm
bồng, đá chén; thì ở giữa có bài của tổ tiên. 0 nhà
giàu thì các bài vị để trong một cái khám sơn son thếp
vàng. Những bài vị ấy của tổ tiên tứ đại trở xuống, vì
bài vị của tổ tiên ngũ đại thì phải chôn đi. ó nhà thò họ
thì có thần chủ của thủy tổ để thò mãi mãi, gọi là "bách
th ế bất điêu chi chủ".
Người chủ trì việc tế tự tổ tiên là gia trưởng ở trong
gia đình nhỏ, và tộc trưởng ở trong gia tộc. Những ngày
phải tế tự là những ngày giỗ và ngày tết. Mỗi năm, cứ
đúng ngày thọ chung của mỗi vị tổ tiên, tức là ngày kỵ
hay ngày huý, thì gia trưởng phải liệu hương vàng trầu
rượu cỗ bàn để cúng giỗ. Đầu thì khấn toàn thể tổ tiên,
sau khấn riêng vong linh vị ấy về hưởng lễ. Ngoài ngày
giỗ là ngày cúng riêng mỗi vị tiên nhân, còn các ngày
Tết Hàn thực (mùng ba tháng ba) tết Thanh Minh
(tháng ba) tết Đoan Ngọ (mùng 5 tháng 5), tết Trung
Thu (rằm tháng 8), tết Trùng Cửu (mùng 9 tháng 9), tết

' Cũng gọi là linh vị, mộc vỊ, thần vị, thần chủ.
209