Page 130 - Việt Nam Văn Hoá Sử Cương

hương chính đại khái vẫn nhân tuần lối cũ.
ơ Nam Việt hiện nay các xã có một ban quản trị gọi
là ban Hội tề do nghị định quan Toàn quyền ngày 30
Octobre 1927 định rõ chức vụ quyền hạn. Đứng đầu ban
ấy là Hương cả là chủ tịch, rồi đến Hương chủ là phó
chủ tịch giữ công quĩ, và Hương sư giám sát các hương
chức khác; Hương trưởng thì trông nom việc học; Hương
chánh thì làm cô" vấn cho Hương thân, Xã trưởng và
Hương hào là ba viên chức chấp hành. Hương thân
đứng đầu ban chấp hành, có phận sự liên lạc ở giữa ban
Hội tề với quan trên; Xã trưỏng hoặc Thôn trưởng thì
làm môi giới giữa xã thôn và nhà nưóc, còn Hương hào
thì coi sóc việc tuần sát ở trong xã. Cả ba hương chức
chấp hành ấy phải biện trỢ với viên Hương quản về việc
cảnh sát hành chính và tư pháp, và được sai khiến
những viên chức hạ cấp là Phó xã, Phó lý, Lý trưởng,
Biện lại, Cai tuần, Cai thôn, Cai thị, Cai trùm và
Trưởng V.V.. Trên và dưới Hương quản còn có Hương
giáo phải dạy vẽ chỉ bảo cho các viên hương chức nhỏ,
và Hương bộ hay Thủ bộ phải giữ thuế bộ, địa bộ và sổ
sách của làng. Chánh lục bộ và Phó lục bộ cũng thuộc vê
hàng hương chức cao cấp, nhưng không được dự vào ban
Hội tề. Những viên chức ấy thường do quan trên lựa
chọn ở trong những người điền chủ giàu có và những
người quan lại hưu trí. Trong ban Hội tề chưa mãn khóa
ba năm mà có chân thiếu thì các hương chức khác có
quyền lựa người thê vào rồi trình quan trên thẩm xét.
Xã trưởng cũng do ban Hội tề cử ra, rồi do quan trên
phê chuẩn. Vì chức Xã trưởng chẳng qua là một tay
thừa hành của quan địa phương để làm việc làng, nên

132