Page 127 - Việt Nam Văn Hoá Sử Cương
P. 127
mõ làng là vi tiện) đi khắp làng để đánh mõ mòi làng ra
họp ở đình. Người mõ làng được ít sào ruộng công, và
đến mùa gặt thì những nhà giàu có trong làng cho anh
ta một vài bó lúa.
Về việc tuần phòng trong làng thì có những người
tuần đinh do người khán thủ đứng đầu. Các tuần phiên
phải canh ban đêm ở các điếm canh; đến ngày mùa thì
họ phải đi tuần ở đồng để giữ gìn mùa màng cho dân
làng. Mỗi mùa các chủ ruộng mỗi người phải cho đội
tuần phiên ít nhiều bó lúa, gọi là sưong túc.
Mỗi xã thôn phải tự lo việc trị an lấy, cho nên sự
phòng ngự trong làng phải tổ chức rất nghiêm cẩn. 0
hai đầu làng cùng ở những chỗ ngã ba ngã tư đều phải
đặt điếm canh. Nhiều làng trồng luỹ tre rất cao rào
chung quanh, hai đầu làng làm cửa cổng rất chắc có gác
canh cứ tốỉ lại thì đóng chặt.
Có khi nhiều làng giao kết với nhau gọi là giao hiếu
để giữ gìn bảo hộ lẫn nhau, khi làng này có kẻ cưóp
quấy phá thì làng kia phải tiếp cứu. Cuộc giao hiếu ấy
thường là do làng mới lập còn ít người không đủ sức tự
vệ nên phải kết hỢp vói làng lớn để nhò cậy trong khi
nguy cấp. Cũng có khi hai làng đồng thòi do một người
hay do hai anh em một nhà đứng lập, rồi liên lạc với
nhau để giữ thân tình cho nên người ta thường thấy các
làng giao hiếu cùng thờ một vị thần, hay là thờ hai vị
thần anh em. Khi làng này tế thần thì làng kia phải
rưóc thần hoặc phái đại biểu sang dự lễ.
Thường mỗi năm các làng ấy có một kỳ hội tế, cứ luân
phiên mỗi làng phải đứng làm chủ một năm. Gặp những
129