Page 128 - Việt Nam Văn Hoá Sử Cương

lúc tai họa, như dịch lệ, cơ cận, hỏa tai, thủy tai, thì
những làng giao hiếu phải cứu giúp nhau. Cũng nhiều
khi các làng ấy không có quan hệ gì với nhau mật thiết,
mà chỉ vì vấn đề ngự địch mà phải đoàn kết.
Ó trong một làng, người ta lại thường thấy những
cuộc đoàn kết nhỏ, như hội tư văn gồm những người có
chức tước khoa danh, hội văn phả gồm những ngưòi nho
học mà không có phẩm hàm khoa mục gì, hội võ phả
gồm các quan võ, hội đồng môn gồm tất cả học trò của
một thầy học. Ngoài ra còn vô sô" những đoàn thể khác,
như họ mua bán dùng cách gắp thăm hay bỏ tiền úp bát
mà lần lượt góp tiền cho nhau, họ hiếu để giúp nhau
trong cuộc tang ma, họ hỷ để mừng nhau trong cuộc
khánh hỷ, cùng là những hội bách nghệ họp các thủ
công đồng nghiệp, hội chư bà họp những bà vãi lễ phật,
hội đồng quan họp những bà đồng thò thánh, hội bát âm
họp các tài tử âm nhạc, cho đến hội chọi gà, hội chọi
chim V .V .. Xem thê thì thấy rằng người nhà quê ta rất
ham lập hội.
Trong làng thường năm có nhiều kỳ tế lễ để dân làng
có dịp "ăn uống" và vui chơi. Những cuộc tế lễ lớn nhất
là lễ kỳ phúc về mùa xuân và mùa thu để cầu bình yên
cho dân làng; lễ nhập tịch hay vào đám vào khoảng
tháng giêng tháng hai, khi thường thì chiếu lệ tế lễ dăm
bảy ngày, năm nào hòa cốc phong đăng, dân gian làm
ăn thịnh vượng hay nhân lễ rước sắc của thần, hay
nhân lễ khánh thành đình mới, thì mở đại hội, bày
những cuộc vui chơi hát xướng đến nửa tháng hay cả
tháng; lễ kỳ an có nhà sư chạy đàn để thu tinh cấm

130