Page 129 - Việt Nam Văn Hoá Sử Cương
P. 129

giói^^^ và tụng kinh cầu Phật.
         Ngoài những lễ  lón của làng còn có  những lễ của các
      đoàn thể nhỏ  như thôn,  giáp,  và  các  hội  các  họ  kể  trên
      kia.  Lại còn  những lệ  mua  nhiêu  mua  ấm,  lệ  khao  của
      những  người  chức  sắc  khoa  trường,  lệ  vọng  của  những
      người lên lão lên bô, lệ cáo sắc phong tặng của các quan,
      lệ kỵ hậu ở đình  miếu chùa chiền,  đều là những dịp cho
      dân quê cỗ bàn chè chén.
         Tính  hết  cả  các  cuộc  tế lễ  hội  hè  lớn  nhỏ  trong làng
      thì  thấy  dân  quê  ta  hàng  năm  có  nhiều  cơ  hội  để  tiêu
      pha xa xỉ lắm.


                    Sự cải lương trong hương thôn


         Tình trạng hương thôn nước ta vốh có nhiều điều hay
      mà  cũng  có  rất  nhiều  điều  tệ  lạm  cần  phải  cải  lương,
      đây chỉ xin lược cử những điều trọng yếu.
         Về việc hành chính ở hương thôn, trên kia ta đã thấy
      cái  nạn  kỳ  hào  tác  tệ,  những  kẻ  giàu  có  thường  kết  bè
      lập  đảng  mà  lũng  đoạn  quyền  lợi  và  áp  chê  dân  em.
      Nhân cái tập tục "phép vua thua lệ làng" mà chính phủ
      không hề can thiệp đến việc dân, nên mỗi làng thành ra
      một  tiểu  giang  sơn,  ỏ  trong  ấy  bọn  kỳ  hào  là  cơ  quan
      chuyên  chế.  Mối  tệ  ấy,  gần  đây  nhân  sĩ  trong  nước  đã
      nhìn thấy rõ, cho nên từ hơn hai mươi năm  nay đã thấy
      nhóm  thành  cái  dư  luận  cải  lương  hương  chính  một
      ngày  một  mạnh,  ó   Nam  Việt  Nam  và  Bắc Việt,  Chính
      phủ  đã  thi  hành  việc  cải  lương,  duy  ở  Trung  Việt  thì


        Thu hết thạch tinh cốt khí, yêu ma lệ quỉ mà ngăn câím không cho xâm
      phạm đến giới hạn trong làng.
                                                                  131
   124   125   126   127   128   129   130   131   132   133   134