Page 86 - Văn Hóa Ứng Xử Việt Nam Hiện Nay

Z )ă n £ ó a ííny x ử U ì ệ i O C a m Ẻ ì ê n n a y

cầu cộng đồng là một nhu cầu thuộc loại côt yếu. Nhu cầu
cộng đồng của cá nhân không đơn thuần là nhu cầu tham
gia vào tập thể, nó còn là nhu cầu có những cộng đồng
xứng đáng để cá nhân tin yêu, quý trọng và gắn bó đến
mức hóa thân thành một thực thể cộng sinh của cộng đồng.
Cộng đồng chỉ là một thực thể cộng sinh của cá nhân khi

cá nhân cảm thấy mình thuộc vào một cái gì đó lớn hơn
hoặc tốt hơn bản thân mình. Từ cảm giác này sẽ hình
thành quan hệ tình cảm của cá nhân với cộng đồng và ý
thức đưỢc lương tâm, bổn phận (nghĩa) của cá nhân vói
cộng đồng. Cộng đồng tình nghĩa rõ ràng là sự khoan hòa
trên cơ sở tôn vinh, tháng hoa của lương tâm và bổn phận.

3.4. Nếp ững xử thấu tỉnh đạt lý

Tư duy trực giác tổng hỢp là để đạt được cái lý trong

quan hệ ứng xử. Song cái lý này phải "thấu tình". Sự thấu
tình đạt lý nảy nở trong quan hệ của cá nhân với cộng
đồng vi mô sẽ đem lại niềm vui trong cuộc sốhg. ở Việt

Nam các cộng đồng lớn nhỏ đều thấm đượm tình nghĩa
người - người. Quan hệ lý trí, dù xét dưới phương diện nào
(thê giới quan, nhận thức, hình thức biểu hiện) cũng đều
phải nấp sau hoặc thông qua quan hệ tình cảm.

Trong các cộng đồng tình nghĩa ấy, quan hệ người -
người được thiết lập và được biểu hiện một cách trực tiếp