Page 86 - Văn Hóa Tộc ười Khơ Mú
P. 86
gả chồng cho con cái, bô" mẹ nhất thiết phải hỏi ý
kiến ông cậu. ồng cậu cũng là người chủ trì lễ ăn
hỏi và quyết định thực hiện các nghi thức trong
ngày cưới.
Khi cháu rể dựng nhà mới, ông cậu là người
dựng nhà bếp, làm kh ao kút, đan ta leo buộc ở đỉnh
đầu cây cột gian khách, là người nhóm bếp lửa đầu
tiên và cho cháu các loại giông cây trồng, vật nuôi
(gà). Người Khơ-mú còn cho rằng đánh mắng vỢ sẽ
đụng chạm đến họ nhà vỢ, ảnh hưởng đến vía của
ông cậu. Ma họ nhà vỢ được coi là ma có nhiều
quyền uy liên quan đến vận mệnh của gia đình.
Khi ông cậu chết, con rể và cháu rể là người có
trách nhiệm lo việc tang lễ và được hưởng phần
thịt hiến sinh là đùi trâu, đùi lợn. Xưa kia người
Khơ-mú còn có tục sau khi ông cậu chết, cháu gái
được chia một phần tài sản của ông cậu để lại.
HÔN NHÂN VÀ GIA ĐÌNH
Hôn nhân
Quan hệ hôn nhân của người Khơ-mú diễn ra
theo nhiều nguyên tắc khác nhau, trong đó nguyên
tắc cơ bản nhất là ngăn cấm người cùng một dòng
họ kết hôn vối nhau. Ban đầu, việc nghiêm cấm có
hiệu lực đốĩ với tất cả các thành viên trong từng
dòng họ như họ Rvai, ôm, Tmoong..., về sau do sô"
lượng thành viên của từng họ quá đông, từng dòng
họ lại chia nhỏ thành các ngành hay các chi. Lúc
này, những người tuy cùng một dòng họ nhưng đã
84