Page 89 - Văn Hóa Tộc ười Khơ Mú

đ ó, n h ư n g p h ả i đ ư ợ c n g ư ờ i n à y ư n g th u ậ n . N ế u
n g ư ờ i đ à n b à g ó a từ ch ổ i n h ữ n g c u ộ c h ô n n h â n n à y ,
p h ả i h o à n t r ả lạ i tiề n th á c h cư ớ i ch o g ia đ ìn h
c h ồ n g . C ũ n g n h ư v ậ y , th e o t ụ c h ô n n h â n "c h ị e m
vỢ", vỢ c h ế t , n g ư ờ i c h ồ n g g ó a b ụ a m ặ c n h iê n có th ể
k ế t h ô n v ớ i e m g á i c ủ a vỢ m ìn h , n h ư n g k h ô n g
đ ư ợ c k ế t h ô n v ớ i n g ư ờ i c h ị c ủ a vỢ. T r ư ò n g hỢp
n g ư ờ i c h ồ n g k h ô n g c h ấ p n h ậ n c u ộ c h ô n n h â n n à y ,
p h ả i t r ả c h o cô e m g á i vỢ m ộ t n ử a g ia t à i. C ò n
n g ư ợ c lạ i, n ế u n h à g á i k h ô n g c h ấ p t h u ậ n c u ộ c h ô n
n h â n n à y , p h ả i t r ả c h o n h à c h ồ n g m ộ t n ử a sô" tiề n
cư ớ i tr ư ớ c đ â y .

Hình thức và quan hệ gia đinh
Người Khơ-mú tồn tại hai hình thức gia đình:
gia đình nhỏ và gia đình lớn, trong đó gia đình nhỏ
là hình thức chủ đạo. Thế nhưng ỏ ngay hình thức
chủ đạo này, gia đình nhỏ cũng có nhiều tổ hỢp
khác nhau:
- Tổ hỢp g ồ m m ộ t c ặ p vỢ c h ồ n g v à c á c c o n c h ư a
lậ p g ia đ ìn h .
- Tổ hỢp g ồ m m ộ t c ặ p vỢ c h ồ n g , c á c c o n v à bô"
m ẹ g ià (h o ặ c c h ỉ cò n bô" h a y m ẹ ).
- Tổ hỢp g ồ m m ộ t c ặ p vỢ c h ồ n g , c á c co n , bô" m ẹ
g ià v à e m t r a i h a y e m g á i c ủ a ch ồ n g .
- Tổ hỢp là m ộ t g ia đ ìn h n h ỏ k h ô n g tr ọ n v ẹ n ,
g ồ m vỢ (h o ặ c c h ồ n g ), c á c c o n đ ã lậ p g ia đ ìn h .
Bên cạnh hình thức gia đình phổ biến nói trên,
một sô địa phương vẫn tồn tại hình thức gia đình
lớn, tuy quy mô và thành phần của nó đã được thu
hẹp hơn nhiều so với gia đình lớn trước kia. Hình

87