Page 84 - Văn Hóa Tộc ười Khơ Mú

Thái: họ Rvai đổi thành họ Quàng; họ R vai Đer đổi
thành họ Lộc, họ R vai Tlắp đôi thành họ Lương; họ
Ôm đổi thành họ Vi, Lò; họ Tm oong đổi thành họ
Lù, Lèo; họ Chưn Đre và họ R íc đổi thành họ Tòng...
Đặc điểm chung của dòng họ người Khơ-mú là
đều mang tên một số loài động vật, thực vật hoặc
các đồ vật (vô tri giác). Có thể chia thành ba nhóm
như sau:
a) N hóm họ m ang tên động vật có:
+ Nhóm hổ (Rưaỉ) gồm R vai Vêng Ung (hổ vằn),
R vai Tlắp (báo), Rưai Đ er (hổ xám)...
+ Nhóm cầy, chồn (Tmoong) gồm Tm oong Hol
(cầy hương), Tm oong Rung (cáo đuôi dài).
+ Nhóm chim có: Chưn Đre (chim đuôi dài),
Tgoóc (chim đuôi dài màu trắng, mắt viền đỏ), R íc
(cú), Pít (chim chích), Thràng (đại bàng), X iềm ô m
(rẻ quạt), E lót...
b) N hóm m ang tên thực vật gồm : Tvạ (dương xỉ)
với các chi như Tvạ Tơ R ông R bai (cây guột), Tvạ
N ăm (rau dớng), Tvạ Vơn (dương xỉ dại).

c) Nhóm m ang tên vật vô tri giác có: Xoong
(rọ lợn).
Việc lấy tên các loại chim, thú, cỏ cây và đồ vật
làm tên họ cũng như việc kiêng án thịt "vật tổ"
thường được gắn với các truyền thuyết truyện kể
nhất định, trong đó chứa đựng ý thức mang ơn, cho
rằng những con thú, cây cỏ, đồ vật đó đã cứu giúp
dòng họ mình thoát nạn.
Ngày nay, việc kiêng ăn thịt "vật tổ" tuy vẫn
tồn tại nhưng họ không còn tuân thủ một cách

82