Page 34 - Truy Tìm Căn Nguyên Tăng Trường
P. 34
đến việc “dừng” viện trợ. (40 năm sau, chúng ta vẫn đang mong chờ giai đoạn lý
tưởng này).
Hollis Chenery nhấn mạnh hơn nữa sự cần thiết phải tích lũy quốc gia trong phương
pháp bù thiếu hụt tài chính. Chenery và Alan Strout năm 1966 đã đưa ra một mô hình
trong đó viện trợ sẽ “bù đắp phần thiếu hụt tạm thời giữa khả năng đầu tư và khả năng
tích lũy”. Đầu tư lúc này là để tăng trưởng. Nhưng họ cũng đặt ra giả thuyết rằng mức
tích lũy cao nằm ngoài mức tăng trưởng thu nhập. Mức tích lũy phải đủ cao để quốc
gia đó chuyển sang trạng thái tăng trưởng bền vững, trong đó nó cấp vốn cho các nhu
cầu đầu tư nằm ngoài các khoản tích lũy của chính nước này. Họ kiến nghị các nước
viện trợ gắn “khoản viện trợ được cung cấp với hiệu quả trong việc tăng mức tích lũy
nội địa của nước nhận viện trợ”. (Ba mươi tư năm sau, các nước viện trợ vẫn chưa
làm theo lời kiến nghị này).
Phần thiếu hụt tài chính gặp chiếc máy tính
Các nhà kinh tế học đã vi tính hóa phương pháp bù thiếu hụt tài chính của Chenery ở
WB năm 1971. Chenery sau đó trở thành cố vấn tài chính cho Robert McNamara,
người đã rất vui mừng vì có một công cụ tính toán yêu cầu viện trợ chính xác cho
từng nước.
Nhà kinh tế học của WB, John Holsen đã phát triển một mô hình mà ông gọi là mô
hình tiêu chuẩn tối thiểu (MSM). Holsen kỳ vọng mô hình “tối thiểu” này sẽ hữu dụng
trong khoảng sáu tuần. Ông mong đợi các nhà kinh tế học của các nước xây dựng các
mô hình đặc thù của từng nước tỉ mỉ hơn. (Nhưng đến tận bây giờ, 29 năm sau, MSM
vẫn được sử dụng rộng rãi. Mười một năm trước, tôi đã không thành công khi sửa đổi
mô hình này, vì thế, có thể coi đây là một phần lỗi của tôi). Một vài năm sau đó, các
nhà kinh tế học của WB đã sửa lại mô hình MSM và đặt tên lại là mô hình SMS đã
sửa đổi (RMSM). Quan điểm của RMSM về tăng trưởng cũng tương tự như của
Harrod-Domar: mức tăng trưởng GDP tỷ lệ với tỷ lệ đầu tư/GDP của năm trước. Viện
trợ nước ngoài và tài chính tư là để bù đắp phần thiếu hụt tài chính giữa tích lũy và
đầu tư cần thiết để có mức tăng trưởng cao.
Phương pháp bù thiếu hụt tài chính có xét đến ý kiến trong các cuộc thảo luận với các
nước tài trợ khác về mức viện trợ mà nước nhận viện trợ cần đến. Theo chân Chenery
– và cũng bàng quan không kém – những người xây dựng mô hình RMSM đã lưu ý
rằng khoản tích lũy ngoài thu nhập bổ sung phải cao hơn để tránh khoản nợ không bền
34