Page 32 - Truy Tìm Căn Nguyên Tăng Trường

tỷ lệ 4% đầu tư. Một nước muốn thúc đẩy tốc độ tăng trưởng lên ba lần, từ 1% lên
4%, thì phải tăng đầu tư từ 4% lên 16% GDP. Bốn phần trăm tăng trưởng GDP này sẽ

mang lại tỷ lệ tăng trưởng theo đầu người là 2% nếu gia tăng dân số là 2%. Với 2%
tăng trưởng mỗi năm, thu nhập bình quân đầu người sẽ tăng gấp đôi trong vòng 36

năm. Như vậy, tăng trưởng kinh tế là một cuộc đua giữa máy móc và gia tăng dân số.

Làm sao bạn có mức đầu tư đủ cao trong trường hợp tiết kiệm quốc gia hiện thời là
4% GDP? Những nhà kinh tế học phát triển giai đoạn đầu cho rằng các nước nghèo
quá nghèo đến nỗi họ có rất ít hy vọng tăng khoản tích lũy của mình. Có một “phần

thiếu hụt tài chính” là 12% GDP giữa “đầu tư cần thiết” (16% GDP) và mức tích lũy

quốc gia hiện thời là 4% GDP. Vì thế, để đạt được mức đầu tư cần thiết, những nhà
viện trợ phương Tây phải bù đắp “phần thiếu hụt tài chính” này bằng viện trợ nước

ngoài, từ đó đạt được tăng trưởng sản lượng mục tiêu. (Từ đây, tôi sẽ sử dụng cụm từ
phương pháp bù phần thiếu hụt tài chính).

Những nhà kinh tế học phát triển trong giai đoạn đầu còn mơ hồ về khoảng thời gian
cần thiết để viện trợ có thể làm tăng mức đầu tư và từ đó thúc đẩy tăng trưởng, nhưng

trên thực tế, họ mong chờ có được thành quả nhanh chóng hơn: viện trợ năm nay sẽ
được đưa vào khoản đầu tư trong năm nay, từ đó đem lại tăng trưởng GDP cho năm

sau.
Ý tưởng cho rằng tăng trưởng tỷ lệ thuận với đầu tư không mới. Trong cuốn sách xuất

bản năm 1957, Domar cho biết một nhóm các nhà nhà kinh tếi đoạn đầu rất quan tâm
đến tăng trưởng (họ chính là những nhà kinh tế Liên Xô trong những năm 1920) đã sử

dụng ý tưởng này. N. A. Kovalevskii, chủ bút tờ Planned Economy, tháng 3 năm 1930
đã dùng ý tưởng tăng trưởng tỷ lệ thuận với đầu tư để dự đoán tăng trưởng của Liên

Xô, cũng giống hệt như cách các nhà kinh tế học dùng ý tưởng này từ những năm
1950 đến suốt những năm 1990. Liên Xô không chỉ là nguồn cảm hứng cho mô hình

Harrod-Domar, mà ở chừng mực nào đó, chính những người Liên Xô cũng được
hưởng lợi (mà sau này hóa ra lại là khoản nợ) từ việc phát kiến ra mô hình này.

Các giai đoạn của Rostow

Bước tiếp theo trong quá trình phát triển của mô hình phương pháp bù phần thiếu hụt
tài chính là thuyết phục các nước giàu bù đắp phần thiếu hụt đó bằng viện trợ. Năm
1960, W. W. Rostow đã cho ra đời cuốn sách nổi tiếng, The Stages of Economic

Growth (Các giai đoạn phát triển kinh tế). Trong năm giai đoạn mà ông dự đoán, giai

32