Page 27 - Truy Tìm Căn Nguyên Tăng Trường

luyện nhôm. Nkrumah tính rằng một khi lò luyện nhôm đi vào hoạt động thì một tổ
hợp ngành sản xuất nhôm sẽ phát triển. Lò luyện mới này sẽ xử lý alumin, sản phẩm

của các nhà máy tinh chế alumin mới, trong khi đó nhà máy tinh chế alumin mới sẽ
xử lý bô-xít được khai thác từ các quặng bô-xít mới. Đường tàu và một nhà máy sản

xuất xút (natri hydroixit) sẽ là điểm hoàn tất khu công nghiệp năng động này. Một báo

cáo do các cố vấn ở nước ngoài chuẩn bị đã bày tỏ sự lạc quan rằng vùng hồ hình
thành từ việc xây dựng công trình trên sông Volta cũng sẽ tạo nên tuyến đường thủy
giữa các vùng Bắc Nam Ghana. Dự án này sẽ dẫn tới một “ngành đánh bắt cá mới trên

hồ”. Nông nghiệp quảng canh dùng nước hồ sẽ làm con số thiệt hại 3.500 dặm vuông

đất canh tác do lũ lụt “giảm đi đáng kể”.
Quả thực, với sự hỗ trợ của chính phủ Anh, Mỹ và WB, chỉ trong vòng vài năm,

người Ghana đã xây xong đập Akosombo. Con đập này tạo ra chiếc hồ nhân tạo lớn
nhất thế giới, hồ Volta. Họ cũng nhanh chóng xây dựng một nhà máy luyện nhôm mà

90% nhà máy này do tập đoàn đa quốc gia khổng lồ Kaiser Aluminum sở hữu. Ngày
19 tháng 5 năm 1964, trong một buổi lễ long trọng, Nkrumah đã mở cửa đập để nước

dâng đầy hồ Volta.
Tôi vẫn còn nhớ mình đã được đến thăm đập Akosombo khi còn sống ở Ghana những

năm 1969-1970. Con đập lớn chặn dòng Volta quả là một thành tựu tuyệt vời.
Năm 1969, tôi đã lạc quan về triển vọng của Ghana, nhưng những dự định của tôi cho

đất nước này không được dư luận chú ý, có lẽ vì lúc đó, tôi mới chỉ tốt nghiệp tiểu
học.

Nhưng ngay cả những người quan sát lớn tuổi hơn cũng có chung niềm lạc quan sớm
như tôi. Nhà kinh tế trưởng của WB năm 1967, Andrew Kamarck, cho rằng dự án

sông Volta của Ghana có thể giúp nước này đạt mức tăng trưởng 7% mỗi năm.
Trở lại sông Volta

Tháng 4 năm 1982, một sinh viên Ghana ở Đại học Pittsburgh tên là Agyei Frempong
đã viết luận án tiến sĩ, trong đó so sánh việc thực hiện dự án sông Volta với những kỳ

vọng cao của Nkrumah cũng như những cố vấn trong và ngoài nước của ông trong

lĩnh vực công nghiệp hóa, giao thông vận tải, nông nghiệp, và phát triển kinh tế nói
chung. Lúc này, Ghana đã có hồ Volta, nhà máy điện và lò luyện nhôm. Việc sản xuất
nhôm ở lò này tuy có dao động nhưng đã tăng trung bình khoảng 1,5%/năm trong giai

đoạn 1969-1992.

27