Page 47 - Quan Hệ Bang Giao Và Những Sứ Thần Tiêu Biểu

48 7 ti ỉ.ổcíì r U't 'Sam - íỉaí nưàc, con nĩịirời

hóa Việt đả trở thành một cá thể độc lập, hội trong mình
nhiều yếu lố Ifu việt của các nền văn hóa lân cận. Sự kiêu
hãnh dân tộc đã khiến người Việt bị mặc cảm trước đám
thần dân nô lệ bị mang tiếng là man di kia. Chính vì thế mà
triều dinh ban bố rất nhiều lệnh cấm và bắt bớ giết chóc
người Chăm trong thời gian cuối của vương triều Lê sơ. Bên
cạnh đó còn xảy ra một thực tế là ý thức hệ của người Việt
tiếp nhận lừ Hán dựa trên Khổng giáo có nhiều điểm mâu
thuẫn với giá trị tư tưởng Bàlamôn của cư dân Chăm. Chính
điều này chúng ta có thể bắt gặp rất rõ nét trong các sự kiện
ngoại giao giừa hai nước.

Sau khi Nguyễn Hoàng vào trấn thủ Thuận Hóa, chính
quyền Đàng Trong được xác lập, quan hệ Đại Việt - Chămpa
bước sang một giai đoạn mới. Trong thời gian này, quá trình
Nam tiến diễn ra mạnh mẽ và triệt để hơn bao giờ hết, số phận
của vương quốc Chàmpa đà được định đoạt. Sau năm 1693,
mối quan hệ Đại Việt (đại diện là chúa Nguyễn ở Đàng Trong)
- Chămpa không diễn ra với tư cách là hai nhà nước nữa, mà cư
dân Chăm và văn hóa của họ đã trở thành một phức thể thống
nhất với Đại Việt - Việt Nam cho đến tận ngày nay.
Xét trên bình diện chung, quan hệ giữa Đại Việt -
Chămpa dã dẫn tới quá trình giao thoa giữa hai nền vãn hóa
Việt - Chàm với hai phương thức cơ bản là hòa bình và
chiến iranh. Trong đó, phương thức hòa bình diễn ra có
phần ít và hạn chế hơn so với phương thức chiến tranh,
nhưng nó cũng để lại dấu ấn nhất định trên phương diện
nhà nước có tính chất quan phương. Tính trong thời Bắc
thuộc, các sự kiện ngoại giao không thấy ghi chép nhiều
trong chính sử, chỉ duy nhất có một hai sự kiện người Chãm
sang triều cống nhà Hán vào các năm 84, 436. Các sự kiện
ngoại Giao Chi diễn ra chủ yếu sau khi người Việt giành lại