Page 48 - Quan Hệ Bang Giao Và Những Sứ Thần Tiêu Biểu

(^ìiun hí' ỈHỉiìĩi ĩịiao rà cức sir ihàn lỉcu hièu... 49

quyền tự chủ cho đất nước mình. Vào thời Đinh - Tiền Lê
chỉ xảy ra một lần người Chăm sang triều cống (994) và hai
lần quy phụ (986, 992). Sang đến thời Lý số lần sứ thần qua
lại lên đến 24 lần bao gồm cả 4 lần người Chăm sang quy
phụ. Thời Trần, sự kiện ngoại giao qua lại giữa hai nước
cũng diễn ra đến 22 lần bao gồm cả 4 lần người Chăm sang
quy phụ. Thời Lê sơ, số lần ngoại giao giảm xuống đáng kể,
có lẽ do trong một thời gian quá ngắn và lại xảy ra biến cố
năm 1471 nên tần suất quan hệ ngoại giao thời kỳ này giảm
xuống nhiều so với thời Lý, Trần. Theo thống kê thì chỉ có
12 lần qua lại dưới hình thức sứ thần của cả hai nước bao
gồm cả 2 lần người Chãm vào quy phụ. Nếu nhìn vào con số
thống kê thì chúng ta có thể nhanh chóng nhận thấy rằng,
phương thức giao thoa văn hóa này sẽ để lại những dấu ấn
ván hóa đậm nét lên dời sống của Đại Việt, đặc biệt là ở
kinh đô Thăng Long. Nhưng có lẽ nhận định như vậy là
chưa thấu đáo và chỉ nhìn trên những con số có tính chất bề
nổi. Theo tôi, số lần các sự kiện ngoại giao cũng không ít
hơn so với số sự kiện đụng độ giữa hai nước, nếu như không
muốn nói nó có phần trội hơn. Nhưng những dấu ấn văn
hóa theo phương thức hòa bình qua con đường ngoại giao và
quy phụ để lại không sâu đậm. Hay có thể khẳng định nó
chưa thâm nhập nhiều vào đời sống văn hóa Đại Việt và
ngược lại. Trừ những sự kiện quy phụ có tính chất phục
quốc, phục thù, đôi khi cả tìm chốn dung thân nữa, thì tất
cả những sự kiện ngoại giao cho ta thấy rất ít nhân tố để có
thể dẫn đến một quá trinh giao thoa văn hóa mạnh mẽ. Có
chăng chỉ trên phương diện bề nổi mang tính chất quan
phương của triều đình, dường như không tác động nhiều
đến đời sống của nhân dân. số sứ thần ít ỏi như số hiện vật
triều cống họ mang sang và thời gian lưu trú không dài, lại