Page 48 - Phong Tục Thờ Cúng Của Người Việt

Cương, lại cho thu thuế ruộng từ của một vùng trên từ Tuyên Quang, Hưng Hóa,
dưới Việt Trì làm hương hỏa phụng thờ”. Đến thời nhà Nguyễn, định lệ 5 năm mỏ
hội lớn một lần (vào các năm thứ 5 và 10 của thập kỷ), đến năm Khải Định thứ 2
(1917) đã ấn định ngày mùng 10 tháng 3 âm lịch hằng năm làm ngày Quốc tế, tức
trước ngày giỗ Tổ Hùng Vương một ngày, còn ngày giỗ 11 tháng 3 âm lịch do dân
sở tại làm lễ. Hiện nay, nội dung bia ghi về “Điển lệ miếu thờ Hùng Vương, niên
hiệu Khải Định thứ 8 (1923) có đoạn ghi: “Phụng sao văn bản của Bộ lễ định ngày
Quốc tế”: Từ nay về sau lấy ngày mùng 10 tháng 3, lĩnh tiền chi vào việc công,
phụng mệnh kính trước một ngày so với ngày Quốc tế của bản hạt. Lễ nghi vào
ngày hội kỷ niệm hằng năm: chiểu ngày mùng 9 tháng 3 các quan liệt hiến trong
tỉnh cùng các quan viên trong các phủ, huyện của tỉnh đều mặc phẩm phục tề tựu,
túc trực tại nhà Công Quán. Sáng sớm hôm sau (mùng 10 tháng 3) đến miếu kính
lễ. Lễ phẩm dùng cho ngày này gồm: bò, dê, lợn, xôi. Trước kỳ này, vị Hội trưỏng
thông báo cho các hội viên trong hội đồng bàn bạc trình tại Phủ đường thẩm xét,
trích số tiền lợi tự điền bao nhiêu, cùng số tiền 100 đồng do Nhà Nước cấp mỗi
năm, giao cho quan Phủ Lâm Thao nhận lấy mua lễ phẩm và chi tiêu vào các
khoản...

Ngày nay, giỗ Tổ Hùng Vương hằng năm là ngày lễ lớn - Quốc Lễ của cả nước
và được Chính phủ quy định cụ thể về quy mô tổ chức giỗ Tổ Hùng Vương theo
năm chẵn, năm tròn và năm lẻ (Nghị định số 82/2001/NĐ-CP của Chính phủ quy
định về Nghi lễ Nhà nước và đón tiếp khách nước ngoài). Bộ Văn hóa, Thể thao và
Du lịch đã có văn bản số 796/HD-BVHTTDL ngày 18/3/2009 hướng dẫn Nghi thức
tưởng niệm các Vua Hùng trong ngày giỗ Tổ Hùng vương về đối với tỉnh Phú Thọ
(nơi có Di tích lịch sử Đền Hùng) và các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương nơi
có đền thờ Vua Hùng, các di tích liên quan đến các Vua Hùng và những địa
phương không có đền thờ Vua Hùng tổ chức nội dung và nghi lễ trong ngày giỗ Tổ
10 - 3. Về lễ phẩm (gồm bánh chưng, bánh dầy và hương, hoa, nước, trầu, cau...):
quy định trang phục của chủ lễ, các đại biểu dự lễ; nhạc lễ sử dụng trong Lễ dâng
hương tưởng niệm các Vua Hùng được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch phê duyệt
và thống nhất sử dụng trong toàn quốc...

Như vậy, tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương trong tiến trình lịch sử luôn là yếu tố
nội sinh của văn hóa dân tộc Việt Nam, góp phần hun đúc lòng tự hào và tạo nên
tinh thần đoàn kết, yêu nước thương nòi, dân tộc Việt Nam cùng một dòng máu Lạc
Hổng, cùng một bọc mẹ sinh ra luôn đươc bảo tồn và lưu truyền từ thế hệ này sang
thế hệ khác: “Con người có tổ, có tông như cây có cội, như sồng có nguồn”, “Cây
có cội, nước có nguồn”... Người Việt thờ cúng các Vua Hùng chính là để tôn vinh
dân tộc mình. Đền Hùng không phải là gốc của một tôn giáo, các Vua Hùng không
phải là giáo chủ, người Việt thờ Hùng Vương không có học thuyết và cũng không
hề có giáo hội truyền bá, nhưng từ hàng ngàn đời nay, người-dân ta vẫn hành
hương về nơi cội nguồn đất tổ để tri ân các Vua Hùng - những người đã có công

50