Page 47 - Phong Tục Thờ Cúng Của Người Việt

bang Caliíornia (Mỹ).

Trong quá trình đấu tranh dựng nước và giữ nước của dân tộc, người Việt Nam
luôn tôn vinh các Vua Hùng là ông tổ của mình và lấy đó làm điểm tựa tinh thần,
đức tin vào sự linh thiêng huyền diệu của tổ tiên để chiến thắng thiên tai, giặc ngoại
xâm, bảo vệ giang sdn bờ cõi. Truyền thuyết tại Đền Hùng đã ghi lại: Sau khi được
Vua Hùng thứ 18 nhường ngôi, Thục Phán đã dựng Cột đá thề trên đỉnh núi Nghĩa
Lĩnh, thề nguyện sẽ trọn đời bảo vệ giang sơn, gấm vóc mà vua Hùng trao lại và
đời đời hương khói trông nom lăng miếu Tổ tiên. Sang những năm đầu công
nguyên (40 - 43), Hai Bà Trưng phát động cuộc khởi nghĩa chống quân Hán đã đọc
lời thề trên cửa sông Hát “Một xin rửa sạch nước thù/ Hai xin đem lại nghiệp xưa họ
Hùng”, các tài liệu sử sách sớm nhất ghi chép về Thời đại Hùng vương là Đại Việt
sử Ịượcvà Dại Việt sử ký toàn thưâã khẳng định và lý giải về nguồn gốc, nguồn cội
chung của dân tộc Việt Nam - các vua Hùng. Thời Hậu Lê năm Hồng Đức thứ nhất
đã cho soạn “Ngọc phả Hùng vương” đã chép “Từ đời nhà Đinh, nhà Lê, nhà Lý,
nhà Trần rồi đến thểu đại ta bây giờ là Hổng Đức Hậu Lê vẫn cùng hương khói
trong ngôi đền ở làng Trung Nghĩa (Cổ Tích)”, ở đây nhân dân toàn quốc đều đến
lễ bái để tưởng nhớ công lao của đấng Thánh Tổ xưa”...

Thời nhà Nguyễn kinh đô đặt tại Huế, năm 1823 vua Minh Mạng đã cho rước
bài vị thờ Hùng vương vào thờ ở miếu Lịch đại Đế Vương, còn tại Đền Hùng thì cấp
sắc để phụng thờ.

Ngày 18 tháng 2 năm 1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ban hành sắc lệnh số
22C NV/CC quy định về những ngày lễ lớn hằng năm, trong đó có ghi giỗ Tổ Hùng
Vương được nghỉ 1 ngày. Trong ngày giỗ Tổ Hùng vương năm Bính Tuất (1946) -
năm đầu tiên của Chính phủ mới được thành lập, cụ Huỳnh Thúc Kháng - quyền
Chủ tịch Nước vể dự giỗ tổ, dâng tấm bản đồ Tổ quốc Việt Nam và một thanh gươm
nhằm kính cáô với tổ tiên về đất nước bị xâm*lăng và cầu mông tổ tiên phu hộ cho
quốc thái, dân an, thiên hạ thái bình thịnh trị, cùng nhau đoàn kết đánh tan giặc
xâm lược, bảo vệ vẹn toàn lãnh thổ. Ngày 19 tháng 9 năm 1954, sau khi lãnh đạo
cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp thắng lợi Chủ tịch Hồ Chí Minh đã về thăm
Đền Hùng. Tại đây, Người đã gặp gỡ và nói chuyện với cán bộ, chiến sĩ Đại đoàn
quân Tiên Phong trước khi vể tiếp quản Thủ đô Hà Nội “Các Vua Hùng đã có công
dựng nước/ Bác cháu ta phải cùng nhau giữ lấy nước”. Ngày 2 tháng 4 năm 2007,
Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam đã phê chuẩn sửa đổi, bổ
sung điều 73 của Luật Lao động cho người lao động được nghĩ làm việc, hưỏng
nguyên lương ngày giỗ Tổ Hùng Vương (mùng 10 tháng 3 âm lịch).

Nghi lễ tổ chức giỗ Tổ Hùng vương được quy định cụ thể, chặt chẽ thể hiện sự
tồn kính của của các triều đại và nhân dân đối với tổ tiên. Trong cuốn “Ngọc phả
Hùng Vương” do Trực học sỹ Nguyễn cố soạn năm 1470 đã ghi lạ i:"... Phụng ban
hương Trung Nghĩa (Cổ Tích) làm dân Trưởng tạo lệ, cấp 500 mẫu ruộng tại xã Hy

49