Page 210 - Phong Tục Thờ Cúng Của Người Việt
P. 210
lụy mà còn vạn chài ỏ các làng lân cận cùng chung tay góp sức lo các việc nghi lễ,
cùng tham gia vào tế tự, trò diễn dân gian khác tạo nên sự cố kết cộng đồng. Qua
lễ hội cúng cá ông các giá trị truyền thống được trao truyền, được bảo lưu.
Theo các nhà nghiên cứu văn hóa, Lễ hội cầu ngư, thờ cúng cá ông là một
hiện tượng văn hóa dân gian tiêu biểu của ngư dân ven biển, đặc biệt là ven biển
Nam Trung bộ. Lễ hội cúng cá ông có vị trí đặc biệt trong đời sống tâm linh và tín
ngưỡng của cộng đồng ngư dân, đặc biệt là ngư dân các làng vạn chài. Và qua thời
gian, lễ hội càng được củng cố trong cộng đồng ngư dân ven biển.
Lễ hội cầu ngư hằng năm đã trở thành lễ hội truyền thống của bà con ngư dân.
Tất cả mọi người đểu phấn chấn và cầu mong ngày lễ được mỏ ra, tư tưỏng của
mỗi người dân sản xuất trên biển đểu cảm thấy yên tâm hđn, tinh thần ổn định hơn
để cầu mong một mùa thắng lợi. Vì vậy, tham gia lễ hội cầu ngư ngoài cầu mong sẽ
có một năm mưa thuận gió hòa, đánh bắt bội thu, bà con ngư dân vùng biển còn
cầu mong cho mỗi chuyến ra khơi được an toàn, mạnh khỏe, chắc tay chèo tay lái,
đặc biệt là đánh bắt được nhiều tôm, cá...
Mỗi khi Tết đến xuân về, lễ cầu ngư được tổ chức rộn ràng nhưng cũng đầy
nghiêm trang với nhiều nghi lễ dân gian ý nghĩa, đầy màu sắc, thể hiện niềm tin và
lòng tôn kính của những người lao động biển với ông Nam Hải, đồng thời thể hiện
nét đẹp văn hóa của ngư dân vạn chài.
2. LỄ HỘI NGƯ DÂN ĐẦM p h á th ừ a t h iê n h u ế
Lễ hội dân gian của một cộng đồng người bất kỳ nào đó bao giờ cũng xuất
phát từ quan niệm tín ngưỡng đặc trưng của họ. Nguồn gốc tín ngưỡng của lễ hội
dân gian không cho phép chúng ta tách biệt rạch ròi thành hai phẩn tín ngưỡng và
lễ hội khi nghiên cứu chúng.
Đối với khu vực cư dân đầm phá Thừa Thiên Huế, ngoài những quan niệm tín
ngưỡng và lễ hội mang đặc trưng chung của cộng đồng dân tộc Việt, chúng ta vẫn
dễ dàng nhận ra những đặc thù của cư dân sinh sống trên mặt nước bao la của
đầm phá. Nó phản ánh rõ thế giới quan và nhân sinh quan của con người ở đây
dưới hình thức bình dị, mộc mạc và rất đời thường.
Tín ngưỡng và lễ hội dân gian cư dân đầm phá Thừa Thiên Huế rất đa dạng và
cực kỳ phức tạp, dưới đây là những biểu hiện mang tính phổ quát của khu cực cư
dân này.
Quan niệm linh hồn và lễ cúng cô hồn
Thuyết linh hồn là hình thức tín ngưỡng sơ khai nguyên thủy, phản ánh nhận
thức của con người trước sức mạnh to lớn của tự nhiên và xã hội. Quan niệm linh
212