Page 120 - Phát Triển Thị Trường Bán Lẻ Hàng Tiêu Dùng

120 Phát triển thị trường bán lẻ hàng tiêu dùng ở nông thôn Việt Nam

Quan niệm cần tập trung khuyến khích, ưu đãi đối với các
ngành sản xuất, nhất là các ngành công nghiệp vẫn còn khá phổ
biến trong các cơ quan quản lý của các cấp, các ngành khác nhau.
Thực tế, từ khi tiến hành công cuộc đổi mới, Nhà nước đã xây
dựng, triển khai nhiều chương trình phát triển các ngành công
nghiệp, nông - lâm - ngư nghiệp, du lịch... với sự hỗ trợ trực tiếp từ
nguồn ngân sách và nhiều ưu đãi trong chính sách đầu tư, tín dụng
(đất đai, tiếp cận các nguồn vốn, hỗ trợ lãi suất tín dụng, miễn,
giảm các loại thuế...). Trong khi đó, trong lĩnh thương mại, sau khi
có Nghị định số 02/2003/NĐ-CP về phát triển và quản lý chợ, Nhà
nước mới dành nguồn vốn hỗ trợ đầu tư phát triển chợ nhưng
không đáng kể. Các biện pháp hỗ trợ phát triển hệ thống phân phối,
kết cấu hạ tầng bán lẻ vẫn ở tình trạng “chủ trương”, chưa được cụ
thể hoá bằng các quy định về đất đai, tài chính, tín dụng… Vì vậy,
thương mại nông thôn lại càng thiếu sự quan tâm chỉ đạo thường
xuyên của các cấp, các ngành liên quan và thiếu cơ chế, chính sách
khuyến khích và hỗ trợ các thành phần kinh tế đầu tư phát triển,
nhất là khuyến khích các hộ kinh doanh mở rộng mạng lưới kinh
doanh ở địa bàn nông thôn.

Thứ hai, quá trình chuyển đổi của nền kinh tế, tư duy quản lý
theo cơ chế cũ chưa hoàn toàn gạt bỏ được, đồng thời những tư duy
quản lý mới phù hợp với cơ chế thị trường chưa thực sự phù hợp
với điều kiện phát triển nền kinh tế thị trường ở nước ta.

Trong quản lý, "cơ chế xin – cho" vẫn còn khá phổ biến. công
tác xã hội hóa đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng thương mại chưa
được giải quyết đồng bộ. Các doanh nghiệp, nhất là các doanh
nghiệp thương mại Nhà nước vẫn còn trông chờ vào hỗ trợ trực tiếp
từ ngân sách nhà nước. Các chính sách hỗ trợ phát triển được thiết
kế còn chồng chéo giữa các cấp, các ngành dẫn đến tình trạng phân
tán nguồn lực. Ví dụ, chính sách hỗ trợ đầu tư phát triển chợ nông
thôn vừa qua do Bộ Công Thương thực hiện (theo Nghị định số
02/2003/NĐ-CP và sau đó là Nghị định số 114/2010/NĐ-CP), vừa
do Bộ Nông Nghiệp và Phát triển nông thôn thực hiện (theo
Chương trình xây dựng nông thôn mới, chính sách tiêu thụ nông