Page 39 - Những Nhà Bác Học Nổi Tiếng Trong Lich Sử Việt Nam

Nhũng nhà bác học nổi tiếng trong lịch sử Việt Nam 41

chính là điểm xuất phát của vạn vật. Khôn^ củng là khí
ứiái cực. Trong VIÌ trụ, chủ tể tối cao cỉia vạn vật là một
khối khí, khí tức là lý, lý là cái tự nhiên của khí, cả hai
đều cùng một thể mà khác dụng. Do vậy. đối tượng nhận
thức cỉia Lê Hĩitu Trác là hướng vào nhận thức khí, có
nhận tluítc khí mới thấy được sự sinh thành và phát
triển của sự vật. Khí tràn đầy trong vạn vật, bản tính ciìa
nó xuất, nhập, tán, tụ, phù, trầm, thăng, giáng, động,
hnh đều thể hiện trong vạn vật. Vì vậy, các bậc trí giả
thời xưa lấy tính tình làm căn bản, hành tlieo đạo lúc
nào cũng giữ mình khiến cho khí dương, khí âm, khí
cương, khí nhu giao hoà với nhau, vị trí nào cũng được
yên ổn. Sự xuất nhập, tán tụ, thăng giáng của khí bên
ngoài thế giới và bên trong của sự vật là cái mà con
người cần nhận thức. Klií cũng là Đạo, là con đường vận
hành của vũ trụ, con ngiíời phải sống theo Đạo, Đạo
chính là sự sống, mà khí cũng là sự sống. Từ một cái
gốc khí đi. lại, động, tịnh, ngàn điều vạn mối, rối rắm
đan chéo nhau, cuối cùng củng được điều hoà ngăn nắp
đó là do cái lý của tự nhiên. Cho nên, nhận thức khí
cũng là nhận tluic lý của sự vật. Công dụng của khí thì
bất cùng, khí tụ nơi chim thì chim bay lên, nơi thú thì
thú chạy nhảy, nơi hoa thì hoa nở, nơi cỏ cây thì cỏ cây
tươi tốt, nơi ngiíời thì người sống được.
Hiểu đưỢc khí sẽ giúp cho con ngiíời được tliấu suốt
bên ngoài VĨI trụ và bên trong con ngitòi, giữ bình tliường
tâm tliì khí lluiận tlieo, klií tồn tại sung mãn trong tliân thì
mới giữ đưỢc saiứi mạng. Hiểu đưỢc khí giúp cho con
người đạt đến năng lực bản diân và hạnh phúc kỳ diệu.
Nói tlieo quan điểm của Đông y là dẫn dắt con người đi